Wpływ budowy geologicznej skał na projekt robót strzałowych – cz. I

Szczelinowatość i spękania górotworu

Szczelinowatość może być rozumiana dwojako: bądź jako właściwość skał wynikająca z istnienia w nich spękań, bądź jako wszystkie spękania dzielące dany fragment masywu skalnego na bloki. Charakteryzujące szczelinowatość parametry to: orientacja przestrzenna spękań, ich liniowe wymiary, stopień spękania masywu, stopień rozdzielności masywu, porowatość szczelinowa, cechy fizyczne powierzchni spękań. W górnictwie najczęściej mówi się o spękaniach stanowiących każdą lokalną powierzchnię przerwania ciągłości masywu skalnego niezależnie od pochodzenia, orientacji przestrzennej i miejsca występowania.

Szczelinowatość skał została opisana w normie PN-EN ISO 14689:2018, a zagadnienia te są w normie bardzo rozbudowane. Norma zaleca, by poza opisem typów nieciągłości, ich orientacji, rozstawu, regularności, szorstkości, rozwarcia i rodzaju wypełnienia szczelin oraz charakterystyki zawodnienia podać także liczbę ich systemów oraz wielkość bloków ograniczonych tymi nieciągłościami, a dane te należy uzyskać na podstawie obserwacji terenowych w odsłonięciach [3]. W przypadku prowadzenia wydobycia z zastosowaniem materiałów wybuchowych określenie naturalnego systemu spękań na odsłoniętych ociosach jest obarczone błędem wynikającym z wcześniejszego działania MW na skałę.

Czynnikami decydującymi o urabianiu skał za pomocą materiałów wybuchowych są naprężenia powstałe w wyniku jego detonacji oraz ciśnienie gazów postrzałowych. Zatem określenie czynników ograniczających rozprzestrzenianie się tych naprężeń oraz wpływających (poprzez szczeliny) na spadek ciśnienia tych gazów jest istotne.

Z analizy wielu pozycji literaturowych dotyczących ustalania parametrów strzelania wynika, że cecha ta nie jest brana...