Nabywanie nieruchomości pod drogi publiczne w trybie specustawy drogowej
Ze względu na długotrwałe procedury, związane między innymi z nabywaniem nieruchomości z przeznaczeniem pod budowę lub poszerzenie dróg w trybie umowy sprzedaży lub wywłaszczenia zgodnie z ustawą o gospodarce nieruchomościami, większość inwestycji realizowanych jest na podstawie Ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. 2023 r., poz. 162), którą w dalszej części artykułu nazywam specustawą drogową. Ustawodawca wprowadził wiele rozwiązań w celu uproszczenia i przyspieszenia procedury związanej z budową dróg. Inwestor inwestycji drogowej ma możliwość podjęcia decyzji, w jakim trybie będzie realizować inwestycję obejmującą budowę drogi publicznej. Może ją prowadzić na zasadach ogólnych, uzyskując najpierw prawo własności i objęcie gruntu w posiadanie, a potem po kolei wszystkie niezbędne decyzje lub korzystając z rozwiązań specustawy drogowej.
Przewagą trybu przewidzianego w specustawie drogowej jest to, że wydawana jest jedna decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, dalej zwana ZRID, w której rozstrzygane są kwestie:
- planistyczne,
- prawno-budowlane,
- podziałowe,
- jak i cywilne.
Regulacje ustawy odnoszą się wyłącznie do dróg publicznych. Oczywiście nie decyduje aktualny status drogi, a docelowy, więc inwestor nie ma obowiązku na etapie procesu inwestycyjnego przedstawiać uchwały lub rozporządzenia o zaliczeniu drogi do dróg publicznych [1].
Na podstawie specustawy drogowej nie mogą być budowane drogi wewnętrzne, może być natomiast budowana, w ramach rozbudowy czy przebudowy drogi publicznej, droga rowerowa zaprojektowana w granicach pasa drogi publicznej. „Inwestycja w zakresie dróg publicznych” to zamierzenie budowlane obejmujące oprócz przygotowania budowy samej drogi również realizację towarzyszącej infrastruktury drogowej, tak związanej, jak i niezwiązanej z potrzebami zarządzania drogami lub potrzebami ruchu drogowego [2].
Procedura – organy
Organem właściwym w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej jest starosta w odniesieniu do dróg gminnych i powiatowych lub wojewoda w odniesieniu do dróg wojewódzkich i krajowych. W przypadku inwestycji drogowej realizowanej na obszarze dwóch lub więcej województw albo powiatów decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi wydaje odpowiednio wojewoda albo starosta, na którego obszarze właściwości znajduje się największa część powierzchni przeznaczonej na realizację inwestycji drogowej (art. 11a ust. 2 specustawy drogowej).
Jeśli zamierzenie inwestycyjne obejmować będzie zarówno fragment drogi wojewódzkiej lub krajowej, jak i powiatowej lub gminnej, to dla wydania decyzji ZRID właściwy będzie wojewoda, a wniosek powinien złożyć zarządca drogi wyższej kategorii [3].
Organem odwoławczym w stosunku do decyzji starosty jest wojewoda, a w stosunku do decyzji wojewody – minister właściwy do spraw budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa.
Wniosek o wydanie decyzji ZRID składa właściwy zarządca drogi lub inny ustawowo upoważniony podmiot:
- Generalny Dyrektor Dróg Krajowych i Autostrad – jako zarządca dróg krajowych i autostrad,
- zarząd województwa – jako zarządca dróg wojewódzkich,
- zarząd powiatu – jako zarządca dróg powiatowych,
- wójt, burmistrz, prezydent miasta – jako zarządca dróg gminnych,
- prezydent miasta na prawach powiatu – jako zarządca dróg w granicach miasta na prawach powiatu, z wyłączeniem dróg ekspresowych i autostrad,
- partner prywatny w ramach realizacji umowy o partnerstwie publiczno-prywatnym, na mocy której partnerowi prywatnemu może zostać powierzone pełnienie funkcji zarządcy drogi publicznej w zakresie występowania m.in. w charakterze inwestora,
- spółka, z którą zawarta została umowa o budowę i eksploatację autostrady płatnej, spółka może pełnić funkcję inwestora,
- drogowa spółka specjalnego przeznaczenia na zasadach określonych w Ustawie z dnia 12.01.2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia oraz umowie określającej zakres i warunki przygotowania i realizacji przedsięwzięcia drogowego. Spółka może pełnić rolę inwestora.
Procedura doręczenia
W ustawie występują znaczne modyfikacje w stosunku do zasad ogólnych dotyczących doręczeń. Zawiadomienie o wszczęciu postępowania wysyła się (na adres wskazany w katastrze nieruchomości) jedynie do wnioskodawcy i właścicieli/użytkowników wieczystych nieruchomości objętych wnioskiem. Pozostałe strony zawiadamiane są w drodze obwieszczeń. Decyzja doręczana jest jedynie wnioskodawcy – zarządcy drogi. Pozostałe strony zawiadamiane są w drodze obwieszczeń. Natomiast o wydaniu decyzji dotychczasowy właściciel/użytkownik wieczysty zawiadamiany jest na adres wskazany w katastrze nieruchomości; co istotne, decyzje nie są im doręczane.
Specustawa drogowa dopuszcza wydanie decyzji ZRID w stosunku do nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym oraz w sytuacji, gdy właściciel lub użytkownik wieczysty nieruchomości nie żyją, a ich spadkobiercy nie wykazali prawa do spadku. Organ odstępuje wtedy obligatoryjnie od przesyłania zawiadomienia o wydaniu decyzji na wskazany w ewidencji adres wskazanego tam poprzedniego właściciela (art. 11f ust. 5). W odniesieniu zaś do nieruchomości o nieuregulowanym stanie prawnym zawiadomienie o wszczęciu postępowania wysyła się jedynie wnioskodawcy (art. 11d ust. 7).
Galeria
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Robert Geryło: Polska jest jednym z ważniejszych rynków produkcji wyrobów budowlanych
Dr inż. Robert Geryło, Dyrektor Instytutu Techniki Budowlanej (ITB), w rozmowie z redakcją „Magazynu Autostrady” odkrywa główne cele i zadania instytutu, który odgrywa kluczową rolę w rozwijaniu nowoczesnego budownictwa w Polsce. ITB, jako wiodący ośrodek badawczy, nie tylko uzyskał wysoką kategorię A w dwóch ostatnich ewaluacjach jakości, ale t...
Edukacja surowcowa elementem bezpieczeństwa surowcowego państwa
W artykule zaprezentowano założenia projektu „Edukacja surowcowa elementem bezpieczeństwa surowcowego państwa”. Jego celem jest popularyzacja wiedzy o surowcach mineralnych i ich znaczeniu gospodarczym wśród dzieci i młodzieży. Idea projektu zakłada propagowanie oraz upowszechnianie rzetelnej i aktualnej wiedzy o całym łańcuchu dostaw surowców (od etapu poszukiwania złóż kopalin poprzez ich eksploatację, produkcję surowców mineralnych i ich użytkowanie, a także – tam gdzie to możliwe – recykl...
Nowe narzędzia do inspekcji, diagnostyki i oceny istniejących obiektów mostowych
W niniejszym artykule przedstawiono najnowsze kierunki w zakresie zdalnych inspekcji konstrukcji mostowych. Zaprezentowano zestawienie najnowszych technologii stosowanych do inspekcji opartych na komputerowych systemach obrazowania i innych systemach bezkontaktowych (w tym LiDAR, termowizja) instalowanych w bezzałogowych statkach powietrznych (UAV) i pojazdach naziemnych. Wraz z upływem czasu obiekty mostowe w trakcie użytkowania ulegają stopniowej degradacji i konieczna staje się regularna o...
Nowa nazwa, ta sama jakość
Już od zarania dziejów wiadomo, że jedyną stałą w życiu jest zmiana. To uniwersalne prawo natury, które otacza nas każdego dnia. Cała historia ludzkości to opowieść o nieustannych przekształceniach, o dążeniu do postępu i nowych horyzontów. W tej niezmiernie dynamicznej rzeczywistości nieuniknione zmiany stają się symbolem naszego życia. Podobnie jak rzeki płynące ku morzu, tak i organizacje, firmy i marki podążają za nurtem zmian. Przykładem tych zmian może być rebranding marki znanej do tej...
Analiza możliwości wykorzystania szkła odpadowego w betonie asfaltowym
W artykule opisano możliwość wykorzystania w budownictwie szkła odpadowego jako alternatywę dla jego składowania. Autor wskazuje, że pomysł ten nie jest nowy, a istnieje wiele publikacji i badań, które sugerują potencjał szkła w produkcji betonu, zapraw, spoiw i mieszanek mineralno-asfaltowych. Na podstawie obiecujących wyników wcześniejszych badań autor postanowił zbadać możliwość wykorzystania mielonej stłuczki szklanej w mieszankach mineralno-asfaltowych. Z analizy najnowszych danych staty...
Czy karana firma może wziąć udział w przetargu na budowę drogi?
Pytanie „czy karana firma może wziąć udział w przetargu na budowę drogi?” coraz częściej jest stawiane w kontekście zamówień publicznych. W artykule analizowana jest procedura tzw. self-cleaning, pozwalająca firmom, które popełniły przewinienia lub uczestniczyły w działaniach nieuczciwych, odzyskać swoją reputację i uczestniczyć w przetargach. Tekst przybliża warunki, jakie muszą zostać spełnione, oraz zalecenia Krajowej Izby Odwoławczej. W artykule zawarto także przykłady orzeczeń oraz wskaz...
Kraków: Tunel wzdłuż Opolskiej otwarty dla ruchu.
Od 22 maja tunel wzdłuż Opolskiej – jeden z najważniejszych obiektów inżynierskich budowanych w ramach linii KST III do Górki Narodowej – dostępny jest w całości dla kierowców. Ma dwie niezależne komory, każda po dwa pasy ruchu, jest długi na ok. 100 metrów, jest w stanie przyjąć pojazdy ważące nawet do 50 ton. Przypomnijmy: budowa tunelu rozpoczęła się w marcu 2022 r. od wykonania murków prowadzących dla ponad 60 tonowego dźwigu z wybierakiem. Maszyna sukcesywnie – metr za metrem – wybierała...
Zastosowanie oprogramowania SOFiSTiK do obliczeń konstrukcji mostowych
W artykule przedstawiono przykłady zastosowania systemu MES SOFiSTiK do modelowania komputerowego rzeczywistych konstrukcji mostowych i inżynierskich zaczerpnięte z pracy zawodowej autora. Współcześnie obliczenia projektowe obiektów mostowych prowadzone są głównie za pomocą metody elementów skończonych (MES) [2-4, 9]. Projektant ma do dyspozycji szeroką paletę zaawansowanych programów do obliczeń statycznych, dynamicznych i wymiarowania konstrukcji mostowych (np. Midas, Lusas, RM Bridge, RSTA...
Zimowe utrzymanie dróg w sezonie 2023/2024
W sezonie zimowym kilka tysięcy pracowników będzie pracować przy zwalczaniu śliskości i odśnieżaniu dróg krajowych, za które jest odpowiedzialna GDDKiA. Wsparcie dla tych działań zapewni ok. 2700 pojazdów, w tym pługi, pługosolarki i pługi wirnikowe oraz 283 magazyny soli. Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad utrzymuje blisko 18 500 km dróg krajowych, a z uwzględnieniem dodatkowych jezdni, np. dróg serwisowych, już ponad 21 000 km. Prace ściśle związane z zimowym utrzymaniem dróg (ZU...
Kraków: Tunel wzdłuż Opolskiej otwarty dla ruchu.
Od 22 maja tunel wzdłuż Opolskiej – jeden z najważniejszych obiektów inżynierskich budowanych w ramach linii KST III do Górki Narodowej – dostępny jest w całości dla kierowców. Ma dwie niezależne komory, każda po dwa pasy ruchu, jest długi na ok. 100 metrów, jest w stanie przyjąć pojazdy ważące nawet do 50 ton. Przypomnijmy: budowa tunelu rozpoczęła się w marcu 2022 r. od wykonania murków prowadzących dla ponad 60 tonowego dźwigu z wybierakiem. Maszyna sukcesywnie – metr za metrem – wybierała...
Kalendarium
Relacje

Dzień Otwarty KLEEMANN
26 października 2023 roku na terenie Kopalni Wapienia WKG Raciszyn odbył się Dzień Otwart...

XXXII Konferencja „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi”
W dniach 8-10 listopada 2023 r. w Rytrze koło Nowego Sącza odbyła się ...

Nowoczesne nawierzchnie drogowe – Recykling w konstrukcjach nawierzchni
18 października br. w Warszawie miała miejsce konferencja pt. "Nowocze...

Podsumowanie 14. Międzynarodowych Targów SYMAS® i MAINTENANCE
Za nami niesamowicie udana 14. edycja Międzynarodowych Targów Obróbki,...