Konrad Romik: Bezpieczeństwo ruchu drogowego w naszym kraju z roku na rok się poprawia

Dodatkowo mamy również ogromny wskaźnik rannych – wynosi on 30 tys. osób. Wśród nich znajdziemy osoby, które już nigdy w życiu nie będą w pełni sprawne. Ważne jest, aby te wskaźniki z roku na rok malały. A przede wszystkim, aby wskazywały jak najmniejszą liczbę wypadków śmiertelnych oraz tych z najbardziej tragicznymi konsekwencjami.

Co można wymienić jako najistotniejsze czynniki wpływające na aktualny stan BRD w naszym kraju?

Konrad Romik: Jeżeli chodzi o czynniki, które wpływają na aktualny stan bezpieczeństwa ruchu drogowego. To możemy je ocenić w trzech obszarach. Jednym z pierwszych obszarów jest dbanie o dobrą jakość infrastruktury, która ma bezpośredni wpływ na bezpieczeństwo użytkowników. Wliczamy w nią nie tylko infrastrukturę drogową, ale również wszelkie programy ograniczające prędkość. I tutaj dochodzimy do kolejnego obszaru, jakim jest edukacja społeczna. Aktualnie jest to jeden z najsłabszych elementów, gdyż społeczeństwo nie jest odpowiednio wyedukowane w kwestiach poprawnych zachowań – zgodnych z regułami.

Trzecim bardzo ważnym filarem jest dobre prawo, które sprzyja poprawie bezpieczeństwa ruchu. Poza tymi trzema głównymi obszarami możemy jeszcze wyłonić dość niepozorny czynnik, o którym często się zapomina. Mianowicie poza dobrą infrastrukturą, edukacją oraz prawem bardzo ważne są dobre ratownictwo i opieka powypadkowa. Pamiętajmy, że działania BRD nie kończą się z chwilą podjęcia przez odpowiednie służby pomocy. Jest ona również potrzebna w trakcie całego okresu rehabilitacji i dochodzenia do sprawności powypadkowej.

Skupiając się na samej Krajowej Radzie Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego – co należy do głównych jej zadań w zakresie tzw. „bezpiecznej infrastruktury drogowej”?

Konrad Romik: W ostatnich latach bardzo dużo dzieje się, przede wszystkim dzięki wprowadzeniu przez rząd nowych programów infrastrukturalnych, które bezpośrednio sprzyjają poprawie bezpieczeństwa ruchu drogowego. Dodatkowo Ministerstwo Infrastruktury przyjęło szereg planów budowy dróg krajowych i autostrad, które są realizowane przez GDDKiA. Mowa tutaj chociażby o rządowym programie rozwoju dróg oraz stworzonym w 2019 r. i przyjętym w 2020 r. programie bezpiecznej infrastruktury drogowej. Który bezpośrednio oddziałuje na stan bezpieczeństwa poprzez poprawę infrastruktury, takiej jak doświetlanie przejść dla pieszych czy kwestia profilowania łuków, poprawy i modernizacji infrastruktury przejść dla pieszych, ale również całej infrastruktury okalającej samą koronę jezdni.

Program ten przewiduje budowę ciągów pieszo-rowerowych, zatok autobusowych czy separatorów ruchu w celu poprawienia bezpieczeństwa dla niechronionych uczestników ruchu. Skala tych działań jest systematycznie i odpowiednio realizowana. Są to zadania związane ze wsparciem jednostek samorządu terytorialnego. Ponieważ ważne są nie tylko inwestycje prowadzone przez GDDKiA, ale również działania, jakimi jest wsparcie jednostek samorządu terytorialnego zarządców dróg gminnych i powiatowych oraz wojewódzkich. W taki sposób, aby mieli możliwości finansowe do realizacji zadań poprawiających bezpieczeństwo, chociażby pieszych czy rowerzystów.

Krajowa Rada Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego nakreśla kierunki i koordynuje działania administracji rządowej w sprawach bezpieczeństwa ruchu drogowego. Jakie są aktualnie najważniejsze podejmowane aktywności rady?

Konrad Romik: Jednym z najważniejszych działań jest edukacja. Konieczna jest inwestycja w dobrą infrastrukturę, jednak najważniejsze najważniejsze są inwestycje w ludzi. Przez ostatnich parę lat zauważyliśmy wielką potrzebę ze strony zarządców dróg i jednostek samorządu terytorialnego zapoznawania się z najnowszą wiedzą, regulacjami oraz możliwościami nowoczesnego projektowania, budowania i wykonywania właśnie różnego typu elementów bezpieczeństwa ruchu drogowego zgodnie z obowiązującym prawem. W odpowiedzi na to KRBRD przygotowała szereg działań w postaci ogólnopolskich szkoleń dla samorządowych zarządców dróg w zakresie projektu tymczasowej organizacji ruchu, a w tym zakresie także stałej organizacji ruchu. Przez ostatnie dwa lata wiele tysięcy przedstawicieli zarządców dróg gminnych, powiatowych oraz wojewódzkich uczestniczyło z wielkim zaangażowaniem w tych szkoleniach. Szkolenia były prowadzone w taki sposób, aby jak najbliżej przyjrzeć się lokalnym problemom bezpieczeństwa, rozwiązaniom inżynieryjnym i pokazać te dobre oraz złe praktyki. Łącznie do tej pory zorganizowanych zostało 16 spotkań – po jednym w każdym z województw.

Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego 2021-2030 opiera się na trzech założeniach: Wizja Zero, Bezpieczny System i Zarządzanie Systemowe. Czy mógłby Pan przybliżyć pokrótce naszym czytelnikom te zagadnienia?

Konrad Romik: Program zakłada cele główne i cele etapowe. Pierwszy z celów głównych oznacza osiągnięcie do 2030 r. obniżenia liczby ofiar śmiertelnych i ciężko rannych o 50% w stosunku do roku bazowego, czyli roku 2019. Jest to główny cel, który został rozpisany na cele etapowe, które będą wdrażane w poszczególnych latach. Program przede wszystkim opiera się na kilku fi larach. Są nimi: wzmocnienie systemu zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego, bezpieczne działania w zakresie filaru bezpieczny człowiek, bezpieczna droga, bezpieczny pojazd oraz ratownictwo i opieka powypadkowa. Bezpieczny system i Zarządzenie Systemowe polegają na stworzeniu systemu profilaktyki i zarządzania bezpieczeństwem ruchu drogowego. Działania te mają za zadanie utrzymanie bezpieczeństwa ruchu drogowego na najwyższym poziomie, jednocześnie włączając odpowiedzialność państwa.

Jakie są dostępne narzędzia wdrażania NPBRD 2021-2030?

Konrad Romik: Przede wszystkim są to konkretne działania w ramach przygotowanych i już wdrażanych programów realizacyjnych, podejmowane przez członków Krajowej Rady Bezpieczeństwa, jak również przedstawicieli odpowiedników KRB, czyli członków wojewódzkiej rady bezpieczeństwa na poziomie regionalnym, którzy również przygotowują odpowiednie projekty i realizacje zgodnie z kierunkami wskazanymi przez Narodowy Program Bezpieczeństwa Ruchu. Są to kwestie inwestycyjne prowadzone nie tylko przez samorządy, ale również przez komendę główną policji i wojewódzkie komendy policji. Polegają one na prowadzeniu działań związanych z kontrolą ruchu, zwiększoną liczbą patroli itp. Są to zadania nadzorczo-kontrolne. Etapowo następuje również dozbrajanie sprzętowe takich instytucji i jednostek jak główny inspektorat transportu drogowego czy państwowa straż pożarna. Są to, jak już również wcześniej wspomniałem, kwestie związane z edukacją. Mają na celu zachęcanie do zmiany postaw i zachowań, które realnie wpłyną na wzrost bezpieczeństwa na naszych drogach.

NPBRD to strategia dotycząca kwestii działań kierunkowych, które należy podjąć z perspektywą do 2030 r. Jeden z kluczowych filarów w programie opiera się na wdrażaniu optymalnych rozwiązań infrastrukturalnych, jak również skutecznym zarządzaniu prędkością, bo pamiętajmy właśnie o tym, że odpowiednio dobrana i zrealizowana infrastruktura drogowa to nie tylko kwestia komfortu użytkowników drogi, ale również zapewnienie bezpieczeństwa poprzez wdrażanie optymalizacji prędkości na tych drogach.

A jak będzie się odbywać monitorowanie postępów programu?

Konrad Romik: Jako organizacja co roku monitorujemy i raportujemy wyniki, które przekazujemy Radzie Ministrów, Parlamentowi Rzeczypospolitej oraz Prezydentowi. Co roku po skrupulatnych obliczeniach relacjonujemy dokładne wyniki zdarzeń drogowych, zmiany, które nastąpiły, oraz wdrożone systemy. Już dzisiaj możemy zauważyć, że wskaźnik liczby wypadków się zmniejsza, a ubiegły rok zakończyliśmy z rekordowo niskim wskaźnikiem. Nasz program jest spójny z globalnym programem ONZ, który również zakłada prowadzenie infrastruktury w taki sposób, aby etapowo zwiększać bezpieczeństwo. Zakłada on budowę, przebudowę i modernizację, jednocześnie poprawiając infrastrukturę techniczną pod względem zwiększenia bezpieczeństwa. Naszym obowiązkiem jest monitorowanie oraz wyciąganie odpowiednich wniosków, tak aby wprowadzać jak najbardziej efektywne programy poprawy.