Projektowanie geotechniczne w formule „buduj” oraz „projektuj i buduj” – założenia i praktyka na przykładzie projektów infrastrukturalnych – cz. I
Przykładowe najczęstsze błędy w projektach geotechnicznych:
- opracowanie w formie „listy życzeń i zaleceń” w trybie „należy” i „zaleca się”, czyli przepisane obszerne fragmenty rozporządzenia i Eurokodu 7 (w tym tabeli współczynników) bez żadnych wymaganych elementów projektowych – dokument w takiej formie jest w praktyce w ogóle zbędny;
- wykonanie PG przez osobę nieuprawnioną (bez uprawnień budowlanych, często geologa);
- brak koordynacji przyjętych rozwiązań z innymi branżami;
- brak sprawdzenia wszystkich wymaganych warunków stanów granicznych;
- niezrozumienie podstawowych pojęć z Eurokodu 7, jak np. oddziaływania, efekty oddziaływań;
- projekt niekompletny – zawierający tylko część z wymaganych elementów;
- przyjęte rozwiązania wykraczają poza zakres rozpoznania określonego w DBPG;
- pominięcie (nierozwiązanie) w ogóle występujących problemów geotechnicznych (np. przy obniżeniu projektowej niwelety toru do poziomu posadowienia istniejącego wiaduktu drogowego brak zabezpieczenia/wzmocnienia/podchwycenia fundamentów podpór czy też przy obniżeniu niwelety drogi poniżej napiętego poziomu zwierciadła gruntowej brak rozwiązania stateczności dna wykopu i skarp).
Przykładowe najczęstsze błędy w dokumentacjach geologiczno-inżynierskich:
- DGI nie powinno być kopią DBPG, co zdarza się rzadziej niż sytuacja odwrotna;
- błędna interpretacja układu warstw w przypadku występowania konstrukcji ziemnych zbudowanych w przeszłości (nieodzwierciedlająca, wręcz sprzeczna z procesem budowy konstrukcji);
- błędy w trakcie realizacji badań, prowadzące do błędnego określenia parametrów podłoża, np. transport próbek NNS gruntu pylastego nawodnionego do laboratorium na odległość ok. 500 km i wykonywanie badań bez rekonstrukcji próbek, co skutkowało uzyskaniem bardzo niskich (nierealnych) wartości modułów edometrycznych dla warstw podłoża do głębokości rozpoznania (ok. 30 m) i w konsekwencji przejętymi w projekcie bardzo głębokim wzmocnieniem.
W II części artykułu opisano kwestie związane z rozpoznaniem podłoża oraz projektowania geotechnicznego w formułach kontraktowych, takich jak: „buduj”, „projektuj i buduj” oraz mieszanej – ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń od strony zamawiającego.
Artykuł pierwotnie opublikowany był w monografii pokonferencyjnej: XXXVI Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, 8-11 marca, Wisła 2022.
Piśmiennictwo
- Prawo Budowlane z 7.07.1994 r. z późniejszymi zmianami (Dz.U. z 2020 r., poz. 1333, 2127, 2320, z 2021 r., poz. 11, 234, 282).
- Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25.04.2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania. Dz.U., poz. 463, z dnia 27.04.2012 r.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10.09.2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dz.U. z dnia 26.09.2019 r., poz. 1839.
- Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11.09.2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Dz.U. z dnia 18.09.2020 r., poz. 1609.
- PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. Część 1: Zasady ogólne.
- PN-EN 1997-2:2009. Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego.
- Wytyczne wykonywania badań podłoża gruntowego na potrzeby budownictwa drogowego. Cz. 1, 2 i 3. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Warszawska, 2019.
- Wytyczne badań podłoża gruntowego dla potrzeb budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej Igo-1. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2016.
- Warunki techniczne utrzymania podtorza kolejowego Id-3. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2009.
- Wytyczne rozpoznania i badań podłoża budowlanego dla inwestycji kolejowych dużych prędkości. Wykonał Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie spółki Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o., Warszawa 2021.
- Standardy techniczne. Szczegółowe warunki techniczne dla budowy infrastruktury kolejowej Centralnego Portu Komunikacyjnego – wytyczne projektowania. Wykonane przez Instytut Kolejnictwa na zlecenie spółki Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o., Warszawa sierpień 2021.
- Wytyczne projektowania elementów powiązania drogowych obiektów inżynierskich z terenem i drogą. Wzorce i standardy rekomendowane przez Ministra właściwego ds. transportu. WR-M-11. 2.03.2021 r.
- GDDKiA: Specyfikacje na projektowanie. SP. 40.20.00 Projekt robót geologicznych, Program badań geotechnicznych, SP. 40.30.00 Dokumentacja geologiczno-inżynierska, SP. 40.40.00 Dokumentacja hydrogeologiczna, SP. 40.50.00 Geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych (Opinia geotechniczna, Dokumentacja badań podłoża gruntowego, Projekt geotechniczny).
Przeczytaj również: Warstwa odcinająca z geotekstyliów w nawierzchniach drogowych
Galeria
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Jerzy Graboś: Gwarantem sukcesu jest wzajemne zaufanie i szacunek
Jakie są plany spółki na najbliższą przyszłość? Jerzy Graboś: Priorytetem jest dla nas dalszy rozwój, co gwarantuje jednocześnie utrzymanie dotychczasowych miejsc pracy, co przy kurczeniu się złóż jest zadaniem niełatwym. Planujemy otwarcie nowych zakładów w miejsce likwidowanych z powodu wyczerpania złoża, prowadzimy również prace dokumentacyjn...

Edukacja surowcowa elementem bezpieczeństwa surowcowego państwa
Brak lub niska świadomość znaczenia surowców mineralnych dla rozwoju społecznego i gospodarczego wpływa i będzie wpływać w przyszłości na brak akceptacji dla rozwoju branży górniczej (czy szerzej: surowcowej) w Polsce. Takie zjawiska już obserwujemy w kraju i przybierają one formę protestów przeciwko rozwojowi kopalni w danym miejscu. Obecnie niejednokrotnie stanowi to istotną barierę rozwoju górnictwa, które poza tym, że dostarcza niezbędnych do rozwoju gospodarczego surowców mineralnych, to...

Głębokość makrotekstury nawierzchni – fakty i mity
Zdaniem autorów prostym rozwiązaniem problemu określania makrotekstury byłoby wydanie aktualizacji rozporządzenia [1], która wprowadzałaby makroteksturę jako parametr wyłącznie pomocniczy do oceny nawierzchni oraz wprowadzenie wytycznych określania jej wartości, np. według normy PN-EN ISO 13473-1:2019, która zawiera korelację między metodą objętościową a profilometryczną wyrażoną następującym wzorem: ETD = 1,1 ∙ MPD gdzie: ETD – oszacowana głębokość tekstury (z ang. estimated texture depth) [...

Problematyka wykorzystania kombajnów chodnikowych w aspekcie budownictwa tunelowego
Maszyny mogą być stosowane w podziemnych zakładach górniczych, a także w budownictwie tunelowym, w polach niemetanowych i metanowych w wyrobiskach zaliczonych do stopnia „a”, „b” lub „c” niebezpieczeństwa wybuchu metanu oraz klasy „A” lub „B” niebezpieczeństwa wybuchu pyłu węglowego pod warunkiem, że będzie wyłączony spod napięcia przy maksymalnym wzroście stężenia metanu do 2%. Kombajn chodnikowy może być oznaczony znakiem CE lub cechą dopuszczenia WUG-GM-410/95. Kombajny spełniają także wym...

Prefabrykowane wiadukty przejść ekologicznych nad drogą ekspresową S11 Koszalin – Bobolice
W obiektach WE-41 oraz WE-45.7 zastosowano niestandardowe rozwiązania systemowe. Ze względu na układ skrajni drogi S11 pod obiektem wykonano niesymetryczne elementy łukowe, co sprawiło, że ściana środowa, znajdująca się w osi C na rys. 3, została posadowiona wyżej o 26 cm względem ścian w osi B oraz D. Dodatkowo we wszystkich ścianach środkowych wykonano otwory w celu ułatwienia inwentaryzacji obiektów i optymalizacji kosztów produkcji. Ostateczny kształt ścian środkowych widoczny jest na fot...

Kryteria ocen ofert wykonawców w postępowaniach przetargowych na całoroczne, kompleksowe utrzymanie dróg publicznych w Polsce – cz. I
nie posiada wiedzy o możliwych parametrach technicznych czy aspektach innowacyjnych, mogących stanowić kryterium jakościowe, nie ma w ogóle parametrów technicznych czy eksploatacyjnych mogących stanowić kryterium (szczególnie częste przy robotach realizowanych w systemie „wybuduj”), nawet jeżeli ma wiedzę (czy też raczej wyobrażenie o możliwych kryteriach), to nie potrafi opisać w sposób jednoznaczny, zrozumiały, z uwagi na obciążenie pracą nie ma czasu dla przygotowania takich kryteriów, z u...

Kładki dla pieszych nagrodzone w konkursie Footbridge Awards 2022
Kategoria: średnie rozpiętości – kładka Sofiero Kładka Sofiero (fot. 3) znajduje się w Helsingborg w Szwecji. Jest ona usytuowana w przestrzeni parkowej w taki sposób, by umożliwić odwiedzającym lepsze podziwianie roślinności i wpasowuje się w układ parkowych ścieżek. Jest konstrukcją stalową, jednoprzęsłową, w planie przypominającą literę „S” oraz wzmocnioną od spodu cięgnem. Według jury: „Główną cechą konstrukcji jest jej przejrzystość formy, która sprawia, że jest ona elegancka i dobrze wp...

Przeróbcze operacje technologiczne
Przeróbcze operacje technologiczne to czynności wykonywane na materiale surowym, w odpowiednio dobranej kolejności, celem wyodrębnienia składnika użytecznego. Operacje przeróbcze ⤷ PrzygotowawczeOperacje przygotowawcze to zespół czynności koniecznych do przygotowania nadawy (materiału surowego) do procesów przeróbczych. ⤷ GłówneOperacje główne to wszystkie te zabiegi technologiczne prowadzone na materiale surowym, które mają nadać mu właściwości pozwalające na jego przemysłowe wykorzystanie. ...

Sprzęt do prowadzenia akcji zimowego utrzymania dróg
Pługi lemieszowe jedno- lub wielosegmentowe znajdują zastosowanie tylko w przypadku śniegu sypkiego lub takiego, który pod wpływem wilgoci i ujemnej temperatury nie uległ zlodowaceniu, w przeciwnym razie proces odśnieżania należy prowadzić przy wykorzystaniu odśnieżarek. Do odśnieżania można również pomocniczo wykorzystywać maszyny zwane równiarkami, wyposażone w jeden lub dwa lemiesze wychylne. Równiarki są to maszyny wykorzystywane do robót ziemnych, ich praca polega na bardzo dokładnym wyr...

Jak nowe drogi szybkiego ruchu wpływają na rozwój gospodarczy regionów
Trwają prace nad ukończeniem kolejnych inwestycji w ramach rządowego Programu Budowy Dróg Krajowych. Wiosną 2023 roku autostrada A1 ma zostać oddana do użytkowania w całości. W najbliższych latach zaplanowane jest też otwarcie drogi ekspresowej Via Carpatia – międzynarodowego szlaku, który powstaje wzdłuż wschodniej granicy Polski, oraz kolejnych fragmentów autostrady A2 − obecnie prowadzone są prace projektowe m.in. dla odcinka od węzła Siedlce Zachód do rejonu miejscowości Malinowiec. W oce...
Kalendarium
Relacje

Branżowe Centrum Spotkań – podsumowanie targów STONE 2022
Po 2 latach przerwy Targi branży kamieniarskiej ...

I Konferencja Współczesna Geologia Samorządowa (WGS)
Pierwsza edycja Konferencji Współczesna Geologia Samorządowa (WGS), zorganizowanej przez ...

Warsztaty Betonów Niskoemisyjnych
Trwające od 29 do 30 listopada br. Warsztaty Betonów Niskoemisyjnych były kolejnym spotka...

XIV Konkurs im. Maksymiliana Wolffa rozstrzygnięty!
24 listopada br. podczas Wrocławskich Dni Mostowych odbyło się uroczyste ogłos...