Projektowanie geotechniczne w formule „buduj” oraz „projektuj i buduj” – założenia i praktyka na przykładzie projektów infrastrukturalnych – cz. I

Przykładowe najczęstsze błędy w projektach geotechnicznych:

• opracowanie w formie „listy życzeń i zaleceń” w trybie „należy” i „zaleca się”, czyli przepisane obszerne fragmenty rozporządzenia i Eurokodu 7 (w tym tabeli współczynników) bez żadnych wymaganych elementów projektowych – dokument w takiej formie jest w praktyce w ogóle zbędny;
• wykonanie PG przez osobę nieuprawnioną (bez uprawnień budowlanych, często geologa);
• brak koordynacji przyjętych rozwiązań z innymi branżami;
• brak sprawdzenia wszystkich wymaganych warunków stanów granicznych;
• niezrozumienie podstawowych pojęć z Eurokodu 7, jak np. oddziaływania, efekty oddziaływań;
• projekt niekompletny – zawierający tylko część z wymaganych elementów;
• przyjęte rozwiązania wykraczają poza zakres rozpoznania określonego w DBPG;
• pominięcie (nierozwiązanie) w ogóle występujących problemów geotechnicznych (np. przy obniżeniu projektowej niwelety toru do poziomu posadowienia istniejącego wiaduktu drogowego brak zabezpieczenia/wzmocnienia/podchwycenia fundamentów podpór czy też przy obniżeniu niwelety drogi poniżej napiętego poziomu zwierciadła gruntowej brak rozwiązania stateczności dna wykopu i skarp).

Przykładowe najczęstsze błędy w dokumentacjach geologiczno-inżynierskich:

• DGI nie powinno być kopią DBPG, co zdarza się rzadziej niż sytuacja odwrotna;
• błędna interpretacja układu warstw w przypadku występowania konstrukcji ziemnych zbudowanych w przeszłości (nieodzwierciedlająca, wręcz sprzeczna z procesem budowy konstrukcji);
• błędy w trakcie realizacji badań, prowadzące do błędnego określenia parametrów podłoża, np. transport próbek NNS gruntu pylastego nawodnionego do laboratorium na odległość ok. 500 km i wykonywanie badań bez rekonstrukcji próbek, co skutkowało uzyskaniem bardzo niskich (nierealnych) wartości modułów edometrycznych dla warstw podłoża do głębokości rozpoznania (ok. 30 m) i w konsekwencji przejętymi w projekcie bardzo głębokim wzmocnieniem.

W II części artykułu opisano kwestie związane z rozpoznaniem podłoża oraz projektowania geotechnicznego w formułach kontraktowych, takich jak: „buduj”, „projektuj i buduj” oraz mieszanej – ze szczególnym uwzględnieniem doświadczeń od strony zamawiającego.

Artykuł pierwotnie opublikowany był w monografii pokonferencyjnej: XXXVI Ogólnopolskie Warsztaty Pracy Projektanta Konstrukcji, 8-11 marca, Wisła 2022.

Piśmiennictwo

1. Prawo Budowlane z 7.07.1994 r. z późniejszymi zmianami (Dz.U. z 2020 r., poz. 1333, 2127, 2320, z 2021 r., poz. 11, 234, 282).
2. Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 25.04.2012 r. w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania. Dz.U., poz. 463, z dnia 27.04.2012 r.
3. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10.09.2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Dz.U. z dnia 26.09.2019 r., poz. 1839.
4. Rozporządzenie Ministra Rozwoju z dnia 11.09.2020 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego. Dz.U. z dnia 18.09.2020 r., poz. 1609.
5. PN-EN 1997-1:2008 Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. Część 1: Zasady ogólne.
6. PN-EN 1997-2:2009. Eurokod 7. Projektowanie geotechniczne. Część 2: Rozpoznanie i badanie podłoża gruntowego.
7. Wytyczne wykonywania badań podłoża gruntowego na potrzeby budownictwa drogowego. Cz. 1, 2 i 3. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Politechnika Warszawska, 2019.
8. Wytyczne badań podłoża gruntowego dla potrzeb budowy i modernizacji infrastruktury kolejowej Igo-1. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2016.
9. Warunki techniczne utrzymania podtorza kolejowego Id-3. PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 2009.
10. Wytyczne rozpoznania i badań podłoża budowlanego dla inwestycji kolejowych dużych prędkości. Wykonał Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy na zlecenie spółki Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o., Warszawa 2021.
11. Standardy techniczne. Szczegółowe warunki techniczne dla budowy infrastruktury kolejowej Centralnego Portu Komunikacyjnego – wytyczne projektowania. Wykonane przez Instytut Kolejnictwa na zlecenie spółki Centralny Port Komunikacyjny sp. z o.o., Warszawa sierpień 2021.
12. Wytyczne projektowania elementów powiązania drogowych obiektów inżynierskich z terenem i drogą. Wzorce i standardy rekomendowane przez Ministra właściwego ds. transportu. WR-M-11. 2.03.2021 r.
13. GDDKiA: Specyfikacje na projektowanie. SP. 40.20.00 Projekt robót geologicznych, Program badań geotechnicznych, SP. 40.30.00 Dokumentacja geologiczno-inżynierska, SP. 40.40.00 Dokumentacja hydrogeologiczna, SP. 40.50.00 Geotechniczne warunki posadowienia obiektów budowlanych (Opinia geotechniczna, Dokumentacja badań podłoża gruntowego, Projekt geotechniczny).

Przeczytaj również: Warstwa odcinająca z geotekstyliów w nawierzchniach drogowych

Galeria