Rynek drogowo-mostowy a sytuacja społeczno-gospodarcza i polityczna – perspektywy

Od czasu pandemii COVID-19 rynek drogowo-mostowy musi mierzyć się z nowymi wyzwaniami. Rok 2022 przyniósł ze sobą dodatkowo konflikt za naszą wschodnią granicą, co niewątpliwie przekłada się na sytuację w branży. Słusznie nałożone sankcje powodują bowiem znaczący wzrost cen surowców, materiałów budowlanych i innych komponentów, ale także duży spadek ich dostępności. Nie można również nie wspomnieć o problemach kadrowych i terminach realizacji inwestycji. Jakie kroki podejmuje branża, a jakie powinny być wykonane? Jaka jest kondycja branży drogowo-mostowej i jakie są jej perspektywy w najbliższym roku?

dr inż. Mariusz Urbański
dyrektor Instytutu Badawczego Dróg i Mostów

Sytuacja w Polsce i na świecie trwale zmieniła obraz gospodarki.

Żyjemy w czasach, w których nie jesteśmy w stanie przewidzieć, co będzie jutro. Rynek budowlany, w tym wykonawczy, znacząco odczuwa niepewność poprzez wzrost cen materiałów i braki kadrowe.

Obecna sytuacja relatywnie w niewielkim stopniu wpłynęła na funkcjonowanie i rozwój Instytutu Badawczego Dróg i Mostów. Jedynym jak na razie negatywnym skutkiem, który nieznacznie odczuliśmy, jest wzrost kosztów utrzymania ze względu na gwałtowny wzrost cen paliw. Nie jest to jednak nic niepokojącego i nadal kontynuujemy działalność naukowo-badawczą, współpracując z wieloma instytucjami i organizacjami zarówno w Polsce, jak i za granicą.

Szymon Piechowiak
rzecznik prasowy GDDKiA

Ostatnie dwa lata zarówno dla GDDKiA jako inwestora, jak również dla firm budowlanych były egzaminem odpowiedzialności, współpracy, umiejętności racjonalnej kalkulacji i profesjonalizmu w wyjątkowej sytuacji. Najpierw epidemia, teraz wojna w Ukrainie. Okoliczności ekstremalne, mało prawdopodobne przy tworzeniu analiz i strategii biznesowych. Okazało się niestety, że jednak mogą mieć miejsce. Nie zwalniają jednak nikogo z powstrzymania się od pochopnych decyzji. Panika czy też nerwowe, nieracjonalne decyzje nie są wskazane, gdyż ich konsekwencje mogą być wysoce niekorzystne. A z takimi niestety właśnie opiniami i prognozami „na gorąco” mogliśmy się spotkać w ostatnim czasie: „Droższa budowa dróg, wstrzymanie prac i ograniczenie portfela zamówień zamawiających”. Niepewność może się udzielić każdemu, ale nie może przesłonić racjonalnego myślenia oraz efektywnego działania. Dlatego przejdźmy do faktów i skupmy się na podjętych działaniach. Wbrew niepokojącym i subiektywnym opiniom inny obraz sytuacji widzimy w naszych postępowaniach przetargowych.

Wykonawcy, analizując obecną sytuację na rynku, nie skupiają się tylko na tym, co tu i teraz. Kalkulują okoliczności, a także potencjalne ryzyka w dłuższej perspektywie. Nie rezygnują ze złożonych wcześniej ofert oraz podtrzymują chęć realizacji inwestycji w ramach przetargów ogłoszonych przed wybuchem wojny. Pamiętajmy, że większość z tych kontraktów będzie realizowana w systemie „projektuj i buduj”. A zatem realizacja i ponoszenie kosztów bezpośrednio związanych z budową nowej drogi rozpocznie się nie wcześniej niż w 2024 r. Za dwa lata! Wówczas ceny materiałów, jak również surowców oraz sytuacja na rynku pracy mogą być zupełnie inne. To fakt.

Na początku lutego br. podnieśliśmy maksymalny poziom waloryzacji z (+/-) 5 do (+/-) 10% wartości wynagrodzenia należnego wykonawcy. Takie same limity obowiązują obecnie we wszystkich umowach zawieranych przez GDDKiA, także na prace projektowe, utrzymaniowe oraz nadzór. Podniesienie limitu waloryzacyjnego zostało poprzedzone szczegółowymi analizami przeprowadzonymi przez GDDKiA. To kolejny fakt i odpowiedzialność oraz efektywność decyzji, a także wyraz współpracy z branżą.