Rynek drogowo-mostowy a sytuacja społeczno-gospodarcza i polityczna – perspektywy
Zbigniew Kotlarek
prezes zarządu Polskiego Kongresu Drogowego

Realizowany program budowy dróg i autostrad na lata 2014-2023 w wymiarze rzeczowym osiągnął wielkość 4700 km wykonanych już dróg szybkiego ruchu i jest w szczycie swojej realizacji. Ostatnie dwa lata to czas nieoczekiwanych perturbacji – wcześniej COVID-19, z którego branża wyszła w miarę obronną ręką, teraz wojna w Ukrainie. Problemy z tym związane mają niespotykany dotychczas charakter, a przed zarządami firm wykonawczych stają wyzwania na skalę dotychczas nieznaną. Na realizowanych obecnie kontraktach wiążą ich umowy, w których są zapisy niepozwalające na wprowadzenie zmian gwarantujących wykonanie zamówień w obecnych warunkach.
Konieczna jest szczególna konsolidacja branży drogowej, trzeba wypracować postulaty, które pozwolą przyjąć rozwiązania na poziomie zamawiający – wykonawca. Takie rozmowy trwają z największym inwestorem, jakim jest GDDKiA. Natomiast dla zamówień na drogach samorządowych problem jest bardzo poważny. Nie ma jednolitego wzorcowego stanowiska (wzoru umowy) i każdy z samorządów prowadzi różną politykę i jest odrębnym partnerem.
Głównym problemem dla obu stron procesu inwestycyjnego są dwa elementy. Pierwszy z nich to czas realizacji umowy drugi to waloryzacja na warunkach odpowiednich do obecnej sytuacji.
W prowadzonych dyskusjach proponowanych jest wiele rozwiązań, z których na uwagę zasługuje umożliwienie skorzystania z zapisu o nadzwyczajnej zmianie stosunków czy uchwaleniu ustawy specjalnej na czas stanu wojny w Ukrainie.
W konsekwencji wprowadzenia nadzwyczajnych rozwiązań problemem będzie jednak możliwość pozyskania dodatkowych środków na realizację przyjętych programów budowy dróg lub ich skorygowanie.
Obecnie kondycja finansowo-organizacyjna firm drogowo-mostowych jest jeszcze niezła. Jednak jej stan zależy od tego, jakie rozwiązania zostaną przyjęte na ten czas. Duże firmy poradzą sobie lepiej, mają wiele możliwości działania w kryzysie, ale zasadne jest pytanie, czy nie powtórzy się sytuacja z 2012 roku, kiedy to mieliśmy wiele upadłości małych i średnich firm. Wszyscy oczekują zdecydowanego stanowiska strony rządowej, które pozwoli przyjąć rozwiązania odpowiednie na ten czas.
Adrian Furgalski
prezes zarządu Zespół Doradców Gospodarczych TOR

Kiedy pojawiają się sytuacje nadzwyczajne, takie jak odbudowa gospodarek po pandemii czy agresja Rosji na Ukrainę. Wykonawcy sygnalizują dostrzegalne przez wszystkich szaleństwo cenowe surowców i wyrobów. Można zauważyć wyczekiwanie strony publicznej i reakcję zdającą się mówić, że oto rynek znowu przesadza w pesymizmie i wykorzystuje sytuację do wyciągnięcia dodatkowych pieniędzy. Narastające problemy z dostawami są praktycznie niemożliwe do oszacowania w zakresie skali, czasu trwania i kosztów. Kto z nas może bowiem z ręką na sercu powiedzieć, czy konflikt w Ukrainie mamy liczyć w tygodniach, miesiącach czy latach? Uruchomienie alternatywnych źródeł zaopatrzenia, zmiany w logistyce dostaw czy w procesach produkcyjnych mogą być rozpoczęte niezwłocznie, ale też nie potrwają paru dni. Ponadto powojenna odbudowa Ukrainy będzie przecież wymagać pozostania tam pracowników, jak również wywoła olbrzymie ssanie na materiały.
Czy są zatem przesłanki do spadku cen? A na to chyba liczy strona publiczna, wstrzymując przyjmowanie ofert cenowych do 22 kwietnia. Co potem? Sankcje nałożone na Rosję także nie ustaną natychmiast. Polskie budowy muszą zaś iść pełną parą. Choćby po to, by minimalizować skutki spadku PKB i aby nie zaniedbać harmonogramów unijnych. Wydaje się jednak w przypadku kolei, że okres kwalifikowalności wydatków musi być wydłużony o co najmniej rok. Część projektów i tak nie będzie mogła być zrealizowana w całości, dlatego konieczne będzie uproszczenie procedur fazowania. To rynek oczekuje systemowych rozwiązań ze strony rządu tak w odniesieniu do realizowanych zadań, jak i tych będących w toku postępowań przetargowych i planowanych. Większość, jeśli nie wszystkie, rekomendacji strony społecznej jest bowiem zazwyczaj odrzucana. Nie mamy czasu na przepychanki. Niech karty na stół wyłoży rząd. Natychmiast należy zakończyć spór z Komisją Europejską. 770 mld zł dla Polski to olbrzymie środki, których nigdy nie zastąpimy innymi źródłami. Gdybyśmy spełnili te dwa postulaty, moglibyśmy rozpocząć całkiem ciekawą finansowo perspektywę.
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Poprawa bezpieczeństwa w górnictwie zawsze będzie zależała od pracy zespołowej
Co jest niezbędne, aby utrzymać wysoki standard bezpieczeństwa pracowników podziemnych zakładów górniczych? Adam Mirek: Na tę kwestię składa się szereg czynników. Ważne jest przede wszystkim dobre, mądre prawo, które jednak wymaga odpowiednich, cyklicznych zmian w odniesieniu do zmieniających się warunków, lecz także doświadczona kadra zarządzaj...

Wybrane naturalne i wtórne surowce mineralne
Polecamy Państwa uwadze nową pozycję wydawniczą autorstwa Piotra Wyszomirskiego pt. Wybrane naturalne i wtórne surowce mineralne. Książka obejmuje głównie problematykę wybranych, niemetalicznych surowców mineralnych wraz z elementarnymi informacjami z zakresu nauk o Ziemi. Jak również eksploatacji i przeróbki kopalin, a także zagadnienia związane z podstawowymi metodami chemicznymi i fazowymi oceny ich jakości. Surowcami naturalnymi omówionymi w tej książce są surowce skalne, które stanowią n...

Wpływ dodatków mineralnych w cemencie na stabilność napowietrzenia w betonie nawierzchniowym
Założenia programu Głównym założeniem programu badawczego było określenie zmian cech fizycznych pęcherzyków powietrza w napowietrzonych mieszankach betonowych w przedziale czasowym wynoszącym 1 h. Po wyznaczonym czasie nastąpiło ponowne mieszanie składników z dużą intensywnością, wykonanie badań i pobieranie próbek zgodnie z harmonogramem przedstawionym w tab. 1. Zaprojektowano i wykonano mieszanki betonowej na górną warstwę nawierzchni dwuwarstwowej (GWN) z czterema cementami: referencyjnym ...

Przegląd maszyn wykorzystywanych w kopalniach odkrywkowych
Napęd spalinowo-hydrauliczny i rozładunek przedni Współczesne ładowarki w przeważającej mierze są wyposażone w napęd spalinowo-hydrauliczny i rozładunek przedni. Zaliczają się więc do grona maszyn o cyklicznym sposobie pracy. Pracują wyłącznie ponad poziomem, na którym się przemieszczają. Mogą urabiać ściany o różnym zakresie wysokości – od 5,0 do 10,0 m. Ładowarki łyżkowe na podwoziach oponowych charakteryzują się bardzo zróżnicowanymi pojemnościami łyżek – od 0,5 do ponad 30 m3. Najczęściej...

Trwałość betonu barwionego
wytrzymałość na ściskanie zaprawy po 28 dniach względem zaprawy wzorcowej nie powinna być mniejsza niż o 8%, zawartość substancji rozpuszczalnych w wodzie nie powinna być większa niż 0,5%, zawartość chlorków rozpuszczalnych w wodzie nie większa niż 0,1%. Ze względu na szczególne wymagania trwałościowe stawiane konstrukcjom betonowym do ich barwienia należy stosować tylko pigmenty odporne na środowisko alkaliczne, działanie promieniowania UV oraz warunków atmosferycznych. Na bazie wieloletniej...

Znakowanie punktowymi elementami odblaskowymi
Najezdniowe punktowe elementy odblaskowe bierne i aktywne Najezdniowe punktowe elementy odblaskowe dzieli się na bierne i aktywne. W punktowych elementach odblaskowych pryzmatycznych biernych odblask zapewniają odbłyśniki retrorefleksyjne znajdujące się po jednej lub po obu stronach elementu. Natomiast w aktywnych oprócz wkładów retrorefleksyjnych znajdują się źródła światła (np. diody elektroluminescencyjne) wraz z baterią, doładowywaną światłem dziennym i światłem reflektorów pojazdów. Elem...

Projektowanie oświetlenia drogowego
Oświetlenie dróg a bezpieczeństwo pieszych Miasta, gminy oraz inni zarządcy dróg kładą duży nacisk na poprawę bezpieczeństwa i podnoszenie świadomości użytkowników dróg. Widoczny jest coraz silniejszy trend inwestycyjny związany z doświetlaniem przejść dla pieszych. Inwestycje tego typu są coraz częściej uwzględniane nawet w budżetach obywatelskich. Podstawowym wymaganiem funkcjonalnym w stosunku do oświetlenia przejść dla pieszych jest zapewnienie widzialności przez kierującego pojazdem pies...

Trwałość betonu barwionego
wytrzymałość na ściskanie zaprawy po 28 dniach względem zaprawy wzorcowej nie powinna być mniejsza niż o 8%, zawartość substancji rozpuszczalnych w wodzie nie powinna być większa niż 0,5%, zawartość chlorków rozpuszczalnych w wodzie nie większa niż 0,1%. Ze względu na szczególne wymagania trwałościowe stawiane konstrukcjom betonowym do ich barwienia należy stosować tylko pigmenty odporne na środowisko alkaliczne, działanie promieniowania UV oraz warunków atmosferycznych. Na bazie wieloletniej...

Przewóz kolejowy kruszyw
Aktualna sytuacja rynku towarowych przewozów kolejowych w Polsce Pod względem wielkości przewozów ładunków, mierzonej wielkością pracy przewozowej. Polski transport kolejowy zajmuje drugie miejsce wśród krajów UE, za Niemcami, a przed Francją. Charakterystyczną cechą rynku kolejowych przewozów towarowych w Polsce jest głęboka liberalizacja, pozwalająca działać na nim ok. 100 przewoźnikom kolejowym (tyle firm posiada licencje pozwalające realizować przewozy kolejowe). Operujemy zatem na bardzo...

Wypełnienie szczelin w nawierzchniach z betonu cementowego
Nawierzchnie z betonu cementowego, ze względu na specyficzną charakterystykę pracy, wymagają dylatowania. Również naprawy wszelkiego rodzaju pęknięć wymagają nacięcia i wypełnienia szczeliny [1]. Szczeliny można podzielić na: rozszerzania (dylatacyjne), poprzeczne lub podłużne na całej grubości płyty, umożliwiające wydłużenie i kurczenie płyt, skurczowe (na pełną grubość lub pozorne – na części grubości płyty), umożliwiające kurczenie płyt (gdy temperatura atmosferyczna spada poniżej temperat...
Kalendarium
Relacje

Kolejne spotkanie naukowców branży transportowej z całego świata odbyło się w Katowicach
Wydział Transportu i Inżynierii Lotniczej Politechniki Śląskiej od dawna jest platformą p...

Spotkania Przeróbki Kopalin
23-24 czerwca br. w Grand Hotelu Kielce odbyły się Świętokrzyskie Spot...

Centralne eRobocze SHOW
W Lubieniu Kujawskim 3-4.06.2022 odbyło się Centralne eRobocze SHOW.</...