Środowiskowe aspekty prowadzenia działalności w odkrywkowych zakładach górniczych. Problemy wybrane – rekultywacja, sukcesja, kompensacja, cz. I

W artykule poruszono tylko niektóre obszary wpływu górnictwa na środowisko i sposoby jego ograniczania. Z racji profilu wydawnictwa autor ograniczył się do kopalń surowców skalnych. Skupił się na zmianach, jakie w okresie kilku dekad dokonały się w podejściu do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych, szczególnie w kontekście wspierania bioróżnorodności i ochrony gatunków zagrożonych.

Eksploatacja górnicza wiąże się z ingerencją w środowisko. Wraz z rozwojem technik eksploatacji i zwiększonym wolumenem wydobycia, co było szczególnie widoczne w okresie powojennym, również presja górnictwa na środowisko uległa intensyfikacji. W ślad za negatywnymi zjawiskami w środowisku, jakich rozmiar nie był wcześniej notowany, szczególnie w obszarze eksploatacji węgla brunatnego, zwiększeniu uległa również społeczna świadomość dotycząca strat środowiskowych. Kopalnie odkrywkowe zajmowały coraz większą powierzchnię terenów w coraz krótszym czasie. Eksploatacja na dużych głębokościach wymuszała odwadnianie złóż, a to prowadziło do ujawniania się negatywnych zjawisk na powierzchni terenu. Aby temu przeciwdziałać, w ciągu dziesięcioleci wypracowano sposoby ograniczania negatywnego wpływu na środowisko, wśród których znalazły się narzędzia prawne, organizacyjne, techniczne. Dzisiaj, ponad pół wieku od słynnego raportu U. Thanta, sekretarza generalnego ONZ-u, pt. The problems of human environment, wydaje się, że udało nam się opanować przynajmniej niektóre negatywne zjawiska, jakie w latach 60. i 70. XX w. spędzały sen z powiek ludziom wrażliwym na problemy degradowanego w wykładniczym tempie środowiska. Czy jednak na pewno, czy tylko nam się tak wydaje? Czy ta nasza proekologiczna działalność coś faktycznie wnosi, czy to tylko pozory zagłuszające nasze cywilizacyjne wyrzuty sumienia?

Wpływ kopalń surowców skalnych na środowisko