Uszkodzenia barier ochronnych i krawężników drogowych na terenach górniczych – przyczyny i profilaktyka

Podsumowanie i uwagi dodatkowe

Drogowe bariery ochronne i krawężniki to elementy mające ogromny wpływ na bezpieczeństwo użytkowników dróg, należy tu mieć na uwadze zarówno kierujących pojazdami, jak i pieszych, rowerzystów. Z uwagi na wysoką sztywność osiową i znacznie mniejszą sztywność na kierunku prostopadłym do osi podłużnej bariery ochronne i krawężniki w przypadku górniczych spełzań terenu mogą zostać uszkodzone w sposób, który nie tylko wyklucza ich rolę prewencyjną, ale stanowi istotne zagrożenie dla uczestników ruchu drogowego.

Uszkodzenia barier ochronnych i krawężników są bardzo spektakularne, abstrahując od zagrożeń związanych z uszkodzeniami tych elementów, widoczne uszkodzenia elementów dróg wpływają negatywnie na społeczny odbiór eksploatacji górniczej.

Na terenach górniczych należy zapewnić możliwość przejmowania odkształceń poziomych terenu przez bariery ochronne i krawężniki drogowe na kierunku w ich osi podłużnej. Możliwość przejmowania górniczych spełzań terenu jest zapewniana głównie poprzez wykonanie odpowiednich przerw dylatacyjnych.

Z uwagi na nagłe pojawianie się i szybkie narastanie uszkodzeń barier ochronnych i krawężników celowa jest regularna kontrola odcinków dróg poddanych górniczym spełzaniom terenu. Istotne spełzania terenu trwają krótko i są związane z przechodzeniem eksploatacji (ściany górniczej) pod drogą, dlatego celowa jest współpraca zarządcy drogi z kopalnią w celu ustalenia, kiedy i na jakim odcinku prowadzić wzmożone kontrole elementów drogi.

Piśmiennictwo

1. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 24 czerwca 2022 r. w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych (Dz.U. z 2022 r., poz. 1518).
2. Wytyczne stosowania drogowych barier ochronnych na drogach krajowych. Załącznik do Zarządzenia Generalnego Dyrektora Dróg Krajowych i Autostrad. Warszawa, styczeń 2014.
3. Małek K., Hadryś D.: Ochronne bariery drogowe. „Magazyn Autostrady”, 6-7/2019, s. 32-36.
4. PN-EN 1317-5-I-A2:2012. Systemy ograniczające drogę. Cz. 1-5.
5. Rozporządzenia MTiGM z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U. nr 43, poz. 430) (tekst jednolity: Dz.U. z 20.01.2016, poz. 124 ze zmianami).
6. Rozporządzenie MTiGM z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. 2000 nr 63, poz. 735 ze zmianami).
7. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 16 stycznia 2002 w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących autostrad płatnych. (Dz.U. 12/2002, poz. 116 ze zmianami).
8. Wytyczne stosowania drogowych barier ochronnych na drogach wojewódzkich województwa kujawsko-pomorskiego. Część I. Załącznik nr 1 do zarządzenia nr 13/2020 Dyrektora Zarządu Dróg Wojewódzkich w Bydgoszczy z dnia 31 marca 2020 r.
9. PN-EN 1340:2004: Krawężniki betonowe. Wymagania i metody badań. (z uzupełnieniem PN-EN 1340:2004/AC:2007).
10. Łój G.: Banalna rzecz – krawężnik? „Budownictwo, Technologie, Architektura”, 3/2008, s. 67-69.
11. Generalna Dyrekcja Dróg Publicznych: Katalog typowych konstrukcji nawierzchni podatnych i półsztywnych. Warszawa 2014.
12. Kowalski A.: Deformacje powierzchni w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. „Główny Instytut Górnictwa”, 2015, s. 123-139.
13. Tajduś K., Misa R.: Wpływ podziemnej eksploatacji górniczej na drogi szybkiego ruchu – doświadczenia krajowe oraz zagraniczne. „Przegląd Górniczy”, 5/2014, s. 39-47.
14. Grygierek M., Bętkowski P.: Typowe uszkodzenia obiektów infrastruktury komunikacyjnej na terenach górniczych. [W:] Warunki gruntowe projektowanie dróg i mostów. Budownictwo drogowe. Katowice 2020, s. 199-208.
15. Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tekst jednolity: Dz.U. 2021, poz. 2351 z późniejszymi zmianami).
16. Instytut Techniki Budowlanej: Wymagania techniczne dla obiektów budowlanych wznoszonych na terenach górniczych. Instrukcja nr 364/2007. Warszawa 2007.
17. Wytyczne techniczno-budowlane projektowania i wykonywania obiektów mostowych na terenach eksploatacji górniczej. Załącznik do Zarządzenia Ministra Komunikacji. 1976, Dz.U. M. K. nr 31, poz. 290.
18. Grygierek M., Waszak A.: Zmiana sztywności nawierzchni drogowej w obszarze deformacji nieciągłej. „Przegląd Górniczy”, 3/2015, s. 30-37.
19. Bętkowski P.: Wpływ uszkodzeń na odporność statyczną i dynamiczną mostów na terenach górniczych. „Przegląd Górniczy”, 2/2020, s. 1-10.
20. Bętkowski P.: Modeling of information on the impact of mining exploitation on bridge objects in BIM. E3S Web of Conferences, Vol. 36, 2018, 01002, p. 1-8, https://doi.org/10.1051/e3sconf/20183601002.

Galeria

Zobacz więcej