Ocena przydatności kruszyw stosowanych do warstw podbudów drogowych na podstawie wybranych cech i własności mechanicznych

W artykule przedstawiono problematykę oceny przydatności kruszyw łamanych, recyklingowych oraz alternatywnych dla warstw podbudów nawierzchni drogowych wg wymagań normy PN-S-06102:1997 oraz Wymagań Technicznych WT-4:2010. Wskazano różnice w ocenie w zależności od wymagań poszczególnych dokumentów technicznych. Zwrócono uwagę na parametry poszczególnych kruszyw, które związane są z pochodzeniem badanego materiału ziarnistego.

Kruszywa są ziarnistym materiałem stosowanym powszechnie w budownictwie jako składnik warstw związanych, np. betonów cementowych i asfaltowych czy mastyksu grysowego oraz niezwiązanych – podatnych: warstw wzmacniających i podbudów pod konstrukcje drogowe czy posadzek przemysłowych lub np. nawierzchni drenujących. Podstawowy podział według normy PN-EN 13242+A1:2010 [1] klasyfikuje kruszywa jako naturalne, sztuczne i recyklingowe. W celu ograniczenia wykorzystania zasobów naturalnych – wpisując się w trendy ekologiczne dotyczące ochrony środowiska i ograniczenia emisji CO2 – w budownictwie coraz bardziej powszechnie wykorzystuje się kruszywa alternatywne – recyklingowe i sztuczne. Określenia te, stosowane w stosunku do kruszyw innych niż naturalne, wydają się w pełni uzasadnione ze względu na adekwatność w odniesieniu do pochodzenia i roli tychże surowców [2]. W przypadku kruszyw z recyklingu argumentem świadczącym o ich wysokim potencjale jest to, że można je pozyskać bezpośrednio na budowie, co ogranicza koszty transportu. Warto podkreślić, że materiały pozyskane z recyklingu pozwalają na zmniejszenie ilości odpadów budowlanych, co wpływa korzystnie na zagospodarowanie przestrzeni składowisk. Ponadto ich stosowanie może wspierać lokalne przedsiębiorstwa zajmujące się produkcją, co przekłada się na rozwój regionalny. Dzięki tym cechom kruszywa recyklingowe stają się coraz bardziej konkurencyjne dla kruszyw naturalnych [3, 4].