Wpływ budowy geologicznej skał na projekt robót strzałowych – cz. I

Badania modelowe

Z badań modelowych (na modelach) przeprowadzonych z zachowaniem skali zarówno wielkości, gęstości naprężeń, jak i prędkości ich rozchodzenia się wynika, że bardzo istotny wpływ ma usytuowanie szczelin w stosunku do ociosu. Jeżeli szczelina pionowa jest usytuowana równolegle do ociosu, stanowi ekran uniemożliwiający urabianie górotworu leżącego poza nią. Intensywność rozdrabniania tej strefy zależy od odległości ładunku MW od szczeliny. Im odległość ta będzie mniejsza, tym łatwiej naprężenia te przechodzą przez ekran, który stanowi szczelina. Przy zmianie kąta szczelinowatości w stosunku do ociosu zauważa się wyraźne pogarszanie rozdrobnienia bez względu na odległość ładunku od szczeliny. Efekty rozdrabniania poprawiają się wraz ze wzrostem kąta pomiędzy szczeliną a ociosem. Najlepsze wyniki uzyskiwane są przy prostopadłym usytuowaniu szczelin i ociosu [23]. Praktyka potwierdza te wnioski, uznając szczelinowatość za jeden z podstawowych czynników wpływający na efekty odstrzału. Efekty są tym gorsze, im parametry strzelania są gorzej dostosowane do istniejącej szczelinowatości.

Liczba brył nadwymiarowych zmienia się periodycznie co 90° w zależności od kąta, jaki tworzą powierzchnie szczelin z powierzchnią ociosu. Wcześniejsze wyniki pomiarów wskazywały, że po odstrzale tworzy się ok. 8-10% nowych powierzchni, a pozostała część urobku zachowuje naturalne rozdrobnienie [5]. Inni autorzy wskazują, że 20-30% energii detonacji jest wykorzystywane na urabianie [2, 18] – według Chanukajewa na rozdrobnienie przypada jej tylko 5%, według Glińskiego 3% jest wykorzystywane na rozdrobnienie, a 9% na formowanie usypu, łącznie na pracę użyteczną zużywane jest 10-12% energii detonacji MW [8]. Według nowszych badań z zastosowaniem udoskonalonych technik analizy składu granulometrycznego wykorzystanie energii na tworzenie n...