Produkcja kruszyw foremnych – cz. I

W budownictwie większość kruszyw ze skał magmowych jest wykorzystywana do produkcji betonów wysokich marek i betonów specjalnych. Tu również najbardziej pożądane są ziarna foremne o kształcie zbliżonym do kuli (sześcianu), ponieważ ziarna znacznie odbiegające od tego kształtu mają większą powierzchnię, wymagającą zwiększonej ilości cementu i wody. Ponadto ziarna płaskie i wydłużone mają tendencję do ukierunkowanej orientacji w jednej płaszczyźnie, co łączy się z możliwością powstawania pustek powietrznych [12]. Zwiększenie zawartości ziaren płaskich wpływa na wzrost wolnych przestrzeni. Co powoduje konieczność zwiększenia ilości zaprawy w betonie, a przez to wpływa na zwiększenie zużycia cementu. Ich znaczący udział w kruszywie wpływa szkodliwie na trwałość betonu.

Wytrzymałość ziaren

Stosunek szerokości ziaren do ich grubości ma również zasadniczy wpływ na wytrzymałość ziaren. Ziarna nieforemne, zwłaszcza płaskie, wykazują największą ścieralność. Stwierdzono, że szczególnie duży wpływ ziaren nieforemnych na wytrzymałość kruszywa występuje przy ich zawartości 25-50%. Na przykład przy 50-proc. udziale ziaren nieprawidłowych wytrzymałość kruszywa bazaltowego zmniejsza się o 55% [16]. O jakości kruszywa decydują więc zarówno jego skład granulometryczny, jak i kształt ziaren. A także właściwości fizyczno-mechaniczne (np. odporność na rozdrabnianie LA). Ziarna foremne mają mniejszą podatność na rozdrabnianie (mniejszy wskaźnik LA), mniejszą nasiąkliwość i ścieralność, co jest związane z wytrzymałością betonu lub nawierzchni drogowej [11, 15, 4].

W celu uniknięcia rozbieżności w ocenie kształtu ziaren i interpretacji wyników w branży kruszywowej stosuje się dwie następujące normy: PN-EN 933-4:2008 Badania geometrycznych właściwości kruszyw – Część 4: Oznaczanie kształtu zi...