Efektywne sposoby utrzymywania nawierzchni drogowych

Podział i zadania pojazdów do wiosenno-letniego oczyszczania ulic

Pojazdy do letniego oczyszczania ulic mogą pracować zarówno w dzień, jak i w nocy. W odróżnieniu od taboru wykorzystywanego podczas zimowego utrzymywania dróg, pojazdy te nie muszą w ciągu kilku godzin oczyścić wszystkich przypadających na nie ulic, natomiast swe zadania powinny wykonywać możliwie tanio. Zazwyczaj jedynie część ulic miasta jest mechanicznie oczyszczana codziennie. Resztę obsługuje się okresowo, według określonego harmonogramu. Dlatego tabor do pozazimowego oczyszczania ulic bywa ilościowo mniejszy od taboru wykorzystywanego w czasie zimy lub jego wydajność nie jest całkowicie wykorzystywana. Niektóre z tych pojazdów na sezon zimowy są przezbrajane w nadwozia do zwalczania śliskości na jezdniach, a niektóre stosowane są do zgarniania śniegu z zwieszonymi na nich pługami [1, 4].

Oczyszczanie ulic może być dokonywane samym zmywaniem, zmywanio-zamiataniem lub zamiataniem samozbiernym (zamiatanie kukrawężnikowe prawie nie jest stosowane, gdyż naraża otoczenie na intensywne pylenie) [2, 3].

Zmywanie oraz zmywanio-zamiatanie są najwydajniejsze. Zapewnia to duża prędkość robocza ruchu pojazdów oczyszczających, wynosząca 10 ÷ 15 km/h, podczas gdy zamiatarki samozbierne mogą rozwijać w czasie pracy prędkość około 5 ± 3 km/h. Zmywarko-zamiatarki, a tym bardziej zmywarki, są znacznie tańsze od zamiatarek samozbiernych, a ponadto po przezbrojeniu istnieje możliwość wykorzystania ich podwozi w sezonie zimowym. Podstawowe zalety tych metod to bezpylność oraz umiarkowana hałaśliwość.

Zamiatanie samozbierne – chociaż mniej wydajne i droższe – ma jednak tę zaletę, że umożliwia zbieranie zmiotek z oczyszczonej powierzchni.

Wprawdzie w dużych zamiatarkach samozbiernych istnieje układ wodny do zraszania strefy pracy szczotek, jednakże zużywają one znacznie mniej wody niż zmywarki i dlatego nie ma zakazu tankowania tych pojazdów wodą miejską.

Zmywarki – to najtańsze pojazdy do zmechanizowanego oczyszczania ulic. Do zasadniczych elementów ich nadwozia zalicza się zbiornik wodny oraz układ wodny. Zasadnicze wyposażenie zmywarki stanowią polewaki oraz listwa do wysokociśnieniowego mycia jezdni. Polewaki w zmywarce umożliwiają polewanie zieleni miejskiej w okresach suszy lub zraszanie ulic w upalne dni. Do zmywarki można podłączyć również wąż do bezpośredniego tłoczenia wody, na przykład w celu zatankowania wodą zbiorników zamiatarek pracujących w różnych częściach miasta. Dzięki temu zmywarka może służyć do przepompowywania wody lub uczestniczyć w akcji gaszenia pożaru. Wężem tym można również ręcznie zmywać place, chodniki i wiaty przystankowe.

Zmywarka może być zabudowana na podwoziu samochodowym i wtedy nazywana jest zmywarką samochodową. Może być też skonstruowana na specjalnym podwoziu, zachowując jednak cechy pojazdu specjalizowanego. Znane są również zmywarki oraz polewarko-zmywarki wykonywane jako nadwozia wymienne, zakładane na pojazdy przystosowane do przewozu kontenerów, tak zwane hakowce lub bramowce.

W różnych krajach budowane były także zmywarki samobieżne, znacznie różniące się od znanych nam samochodów ciężarowych (chociaż mogą w niej być stosowane liczne ich podzespoły, takie jak silnik, sprzęgło, skrzynia przekładniowa, układ hamulcowy, rama główna itp.). W porównaniu z samochodem ciężarowym, zmywarka taka ma bardzo ograniczoną prędkość maksymalną.

Nadwozie zmywarki jest tak wykonane, aby można je było prawie w komplecie zdemontować z podwozia samochodu ciężarowego i zastąpić na sezon zimowy nadwoziem do rozsypywania środków uszorstniających.

Zmywanie nawierzchni jezdni związane jest ze znacznym zużyciem wody. Jednostkowe zużycie wody jest równe wydajności zmywaków, a wyrażamy je w litrach lub w kilogramach na 1 m³ oczyszczonej powierzchni.

Zmywarko-zamiatarki: różnią się od zmywarek zastosowaniem dodatkowo szczotek. Dzięki nim mogą jednocześnie zmywać i zamiatać oczyszczaną nawierzchnię. Zwiększa to efekt czyszczenia. Najwięcej zalet wykazuje zmywarko-zamiatarka, w której strumienie wody kierowane są pod pracującą szczotkę – w pobliżu styku jej włosia z oczyszczaną powierzchnią. Włosie odrywa przylgnięte do oczyszczanej nawierzchni cząstki, a woda natychmiast je zmywa, dzięki czemu nie występuje pylenie. Poważną zaletą tej metody jest zmniejszenie zużycia wody, ponieważ w procesie czyszczenia strumieniowi wody pomaga włosie szczotki. Tym samym zasobem wody można więc oczyścić znacznie większą powierzchnię, niż to jest możliwie w przypadku samego zmywania. Ponadto pracujące w strumieniu wody włosie szczotki minimalnie się zużywa.

Zmywarko-zamiatarki są tak konstruowane, aby po zdemontowaniu nadwozia szczotka pozostała z podwoziem. Po zabudowaniu nadwozia do rozsypywania środków uszorstniających oraz zawieszeniu na przedniej płycie czołowej pługa odśnieżnego otrzymuje się pojazd uniwersalny, mogący zgarniać śnieg, zamiatać małe warstwy śniegu z niedużych opadów lub pozostałości śniegu po zgarnianiu (płużeniu). Może on także usuwać ślizgawicę.

Pojazdy do oczyszczania tuneli – stanowią najnowszą grupę pojazdów specjalnych. Ich zadaniem jest oczyszczanie stropów i ścian w ulicznych tunelach. Poza względami estetyczno-porządkowymi, ma to na celu zwiększenie efektu odbijania światła od ścian i stropów oraz zwiększenie przejrzystości opraw oświetleniowych, a w efekcie zmniejszenie zapotrzebowania na energię elektryczną.

Zamiatarki samozbierne – dzieli się je w zależności od metody załadunku zanieczyszczeń na [1]:

1. zamiatarki podciśnieniowe zasysające zmiotki,
2. zamiatarki elewatorowe z mechanicznym załadunkiem zmiotek.

Do pierwszej grupy zaliczane są zamiatarki, w których wentylator wysysa powietrze z zasobnika zmiotek, dzięki czemu są one zasysane ssawą i prowadzone przewodem ssawnym.

Galeria