Problematyka transportu kruszyw przenośnikami taśmowymi w górnictwie odkrywkowym

Problematyka przenośników taśmowych w górnictwie odkrywkowym

Konstrukcja przenośników taśmowych oraz ich zastosowanie wiążą się między innymi z ich zasilaniem, nawigacją czy strukturą taśm przenośnikowych, uważanych za najbardziej istotne w budowie przenośnika. Taśmy przenośnikowe różnią się trwałością, a także wytrzymałością, co związane jest z aktualnymi wymaganiami rynku, takimi jak np. energooszczędność czy szybkość eksploatacji materiału. Forma taśmy i tworzywo, z jakiego jest wykonana, nakreślają jej cechy fizykomechaniczne. To właśnie one określają, jaki typ taśmy możemy użyć podczas wydobycia surowca. W górnictwie odkrywkowym najczęściej stosuje się taśmy ogólnego zastosowania, których celem jest transport materiałów drobnych, sypkich, jak również ładunków jednostkowych, znajdujących się w temperaturach -25 a +60°C [10].

Taśma zbudowana jest z okładki górnej, dolnej i obrzeży chroniących rdzeń taśmy przed negatywnymi działaniem środowiska zewnętrznego. Ponadto bardzo często ma kształt niecki i znajduje się w zestawie krążników, nie ma końca, co wiąże się z tym, że przewija się cały czas.

Innym ograniczeniem odstawy materiałów przez przenośnik taśmowy jest kąt nachylenia, który może doprowadzić do utraty przyczepności taśmy. W wyniku tego surowiec może zsunąć się lub stoczyć.

Aktualnie dąży się do korzystania z długich przenośników o dużej efektywności. Wiąże się to z niezawodnością z ich systemu oraz prostą konstrukcją układów kontroli i sterowania. Istnieją również przenośniki taśmowe, które składają się z liny pędnej, przemieszczające siły osiowe za pomocą stalowej linki [9].

Zmiana konstrukcji obejmowała także zmianę taśmy, która miała za zadanie dobrze rozłożyć urobek. W tym przypadku zastosowano taśmę combi belt, na którą składały się między innymi stalowe linki, nylonowa osnowa i tkanina wzmacniająca. Taśma ta układa się dobrze na linach pędnych dzięki nieckowatemu kształtowi. Pomimo wydajności, jaka wynika z użytkowania tych przenośników, należy zastanowić się nad ograniczeniem, jakim jest sam wybór taśmy, a konkretniej – jej właściwości, jak również nad zależnością odporności taśmy z wytrzymałością jej połączeń, która może rozmijać się z oczekiwaniami eksploatacyjnymi [10].

Zadania przenośników taśmowych pełniących funkcję głównych ciągów odstawczych

Przenośniki taśmowe pełnią funkcję transportową. Mają one za zadanie przemieścić urobek do określonego miejsca. W kopalniach odkrywkowych miejscem docelowym transportu urobku są najczęściej zwałowiska, elektrownie bądź zakłady przeróbcze [3].

Za wykorzystaniem tego środka transportu jako głównego ciągu odstawczego przemawiają takie zalety, jak mała energochłonność, niskie koszty eksploatacji oraz niewielki nakład inwestycyjny. W porównaniu do innego środka transportu, jak np. wozów oponowych, przenośniki taśmowe są w pełni zautomatyzowane oraz odznaczają się cichą pracą, niską emisją spalin, co przekłada się również na to, że są bardziej przyjazne środowisku [7].

Transport taśmowy najchętniej wykorzystywany jest w przypadku dużej odległości transportowej oraz gdy urobek kierowany jest do zakładu przeróbczego bądź elektrowni. Ciąg odstawczy tego typu zapewnia bezustanny strumień nosiwa o odpowiedniej wydajności, co z kolei zapewnia ciągłość pracy np. elektrowni [5].

Dobrym, rodzimym przykładem jest kopalnia oraz elektrownia „Bełchatów”, w której łączna długość przenośników taśmowych przekracza 120 km, w niektórych przypadkach taśmociągi mogą służyć również jako akumulator urobku.

Przenośniki taśmowe współpracują z maszynami urabiającymi oraz zwałowarkami, taki układ technologiczny określa się mianem K-T-Z, a po rozwinięciu: Koparka – Taśmociąg – Zwałowarka. Taśmociągi pełnią główną rolę w odstawie urobku zarówno podczas usuwania nadkładu, jak i podczas wydobycia surowca [1].

Galeria