25 lat Konferencji KRUSZYWA MINERALNE Surowce – Rynek – Technologie – Jakość

Organizatorzy

Od dwudziestu pięciu lat, począwszy od 2001 roku, Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa Zarząd Oddziału we Wrocławiu, Instytut Górnictwa (do 2013 r.) i aktualnie Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii Politechniki Wrocławskiej, organizują corocznie konferencję naukowo-techniczną KRUSZYWA MINERLNE Surowce–Rynek–Technologie–Jakość.

Tematyka tej konferencji obejmuje szeroką problematykę zagadnień formalno-prawnych branży, prognoz rynku i bazy zasobowej oraz jakości kruszyw i kamienia budowlanego, eksploatacji złóż, przeróbki, a także bezpieczeństwa pracy oraz środowiska naturalnego. Osiągnięcia konferencji są wynikiem ścisłej współpracy przy jej organizacji z Polskim Związkiem Producentów Kruszyw oraz b. Instytutem Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie. Na forum konferencji realizowano wspólne cele wspierania rozwoju oraz promocji nowoczesności i postępu technicznego w górnictwie skalnym, najbardziej dynamicznie rozwijającej się branży wśród krajowych sektorów wydobywczych. Od początku w skład komitetu organizacyjnego konferencji wchodzili: przewodnicząca Mariola Stefanicka, członkowie Marek Sikora i Dariusz Woźniak oraz redaktor konferencyjnych wydawnictw Wojciech Glapa.

Uczestnicy

W ciągu 25-lat konferencje wypracowały sobie szczególną pozycję w środowisku branży kruszyw, stały się miejscem bezpośrednich spotkań wszystkich zainteresowanych: producentów kruszyw, dostawców i usługodawców, przedstawicieli uczelni, jednostek naukowo-badawczych, projektowych, urzędów; administracji państwowej, terytorialnej i samorządowej. Uczestniczyło corocznie już ponad 280 osób (max 299). Ta imponująca frekwencja świadczy o znaczeniu i jakości konferencji.

Forum konferencyjne było okazją do wymiany doświadczeń, prezentacją technicznych innowacyjności, dyskusji o aktualnych problemach tego środowiska, także integracji, czy też nawiązania współpracy biznesowej. Spotkania konferencyjne przebiegały w szczególnie ciepłej, przyjacielskiej atmosferze, sprzyjała temu również klimatyczna aura miejsc jej organizacji w dolnośląskich ośrodkach turystyczno-uzdrowiskowych, kolejno w Polanicy Zdrój (2001–2003), Szklarskiej Porębie (2004–2011) oraz Kudowie Zdrój (2012–2025). Dynamikę rozwoju konferencji w liczbach podano w tabeli 2. Dominującą grupą uczestników stanowili zawsze producenci kruszyw, dla nich tworzone były tematyczne profile sesji, panele dyskusyjne, prezentacje firmowe oraz wystawy.

Jako lidera frekwencji uczestnictwa należy wskazać Przedsiębiorstwo Górniczo-Produkcyjne „BAZALT” S.A. w Wilkowie, które w okresie 25 lat delegowało najliczniejszą reprezentację – łącznie 106 osób. Wśród firm uczestniczących od pierwszych edycji konferencji, o łącznej liczbie uczestników przekraczającej 50 osób należy wymienić:

COLAS Kruszywa Sp. z o.o., KOSD Niemodlin S.A., Kopalnie Porfiru i Diabazu Sp. z o.o., PW Kopalnia „Ogorzelec” Sp. z o.o., Kopalnia Wapienia „Czatkowice” Sp. z o.o. oraz EUROVIA Kruszywa S.A.

Łącznie konferencję odwiedziło ponad stu producentów kruszyw o pełnym przekroju reprezentatywnym branży. Wśród nich byli przedstawiciele światowych korporacji, krajowe przedsiębiorstwa rozwijające się po zakończeniu procesu prywatyzacji a także małe kilkuosobowe prywatne firmy. Pełne zestawienie uczestnictwa producentów kruszyw wyszczególniono w tabeli 3.

Kolejną liczną grupą tworzyli przedstawiciele dostawców i usługodawców działających w górnictwie kruszywowym, ich łączna liczba przekroczyła 180 firm krajowych i zagranicznych, w tym o zasięgu światowym. Uczestniczyli oni w naszej konferencji, aby zaprezentować swoje rozwiązania, najczęściej innowacyjne, wspomagające procesy produkcyjne, a także zarządzania rozwojem firmy.

Prezentowane były rozwiązania technologiczne i techniczne z tzw. „najwyżej światowej półki” dla kruszywowych zastosowań krajowych. Były to specjalistyczne rozwiązania w zakresie wyposażenia układów przeróbczych, nowoczesne urządzania i systemy załadunku, transportu, najnowsze metody urabiania przy użyciu materiałów wybuchowych oraz wiele innych informacji wspomagających procesy produkcyjne.

Corocznie brała czynny udział liczna grupa – około 25 osób, przedstawicieli środowisk naukowych: wyższych uczelni, instytutów naukowo-badawczych, w tym Polskiej Akademii Nauk i innych jednostek. Prezentowali oni w artykułach i referatach merytoryczne treści naszej konferencji.

Rangę konferencji podkreślał także udział gości honorowych: przedstawicieli urzędów administracji państwowej i samorządowej oraz stowarzyszeń i organizacji zawodowych. Naszymi gośćmi byli m.in.: Główny Geolog Kraju, geolodzy województwa dolnośląskiego, prezesi i w-ce prezesi Wyższego Urzędu Górniczego, dyrektorzy Okręgowego Urzędu Górniczego we Wrocławiu, prezesi Polskiego Związku Producentów Kruszyw oraz Stowarzyszenia Inżynierów i Techników Górnictwa.

Publikacje konferencyjne

Istotnym dorobkiem konferencji są materiały konferencyjne oraz wygłoszone referaty. Zaprezentowano ich łącznie ponad 485, ich pełne zestawienie zamieszczono w dalszej części opracowania. Artykuły konferencyjne publikowano w Pracach Naukowych Instytutu Górnictwa (do 2013 r.), w Mining Scienice Mineral Aggregates (2014–2016), a od 2017 r. wydawana jest monografia Kruszywa Mineralne [https://wggg.pwr.edu.pl/o-wydziale/wydawnictwa/monografie]. Redaktorem naukowym tych wydawnictw jest Wojciech Glapa. Imponujący jest volumen wszystkich wydawnictw, w okresie 25-lat ponad 5 500 stron. Autorami artykułów byli przede wszystkim przedstawiciele środowisk naukowych. Najliczniej prezentowali swoje prace pracownicy uczelni i instytutów: Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie – 22% wszystkich publikacji, Instytut Górnictwa i Wydział Geoinżynierii, Górnictwa i Geologii PWr – 19% oraz Instytut Mechanizacji Budownictwa i Górnictwa Skalnego w Warszawie (dziś Sieć Badawcza Łukasiewicz – Warszawski Instytut Technologiczny) – 18%. Liczne były także referaty autorów z: Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych w Krakowie (dziś Sieć Badawcza Łukasiewicz –Instytut Ceramiki i Materiałów Budowlanych), Politechniki Łódzkiej, Poltegoru-Instytutu, Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego, Instytutu Techniki Budowlanej, Instytutu Techniki Górniczej KOMAG, a także jednostek laboratoryjnych szczególnie sektora budownictwa drogowego. Autorami artykułów byli również przedstawiciele przemysłu, organów nadzoru geologicznego i górniczego oraz administracji państwowej i terytorialnej.

Absolutnym liderem w ilości opublikowanych artykułów był prof. Stefan Góralczyk (ponad 50). Od samego początku współpracowali z naszą konferencją i wiele lat publikowali artykuły profesorowie Wiesław Kozioł i Jerzy Malewski. W statystyce ilości zaprezentowanych artykułów wyróżnili się m.in. prof. Krzysztof Galos, Zdzisław Naziemiec, Piotr Wodziński.

Na szczególne wyróżnienie zasługuje regularny udział grupy środowiska krakowskiego z Akademii Górniczo–Hutniczej, profesorowie Tomasz Gawenda i Daniel Saramak nieomal na wyłączność opanowali sesje z dziedziny procesów przeróbczych, oraz dr Łukasz Machniak w swoich artykułach z prezentacjami analiz rynkowych w branży kruszyw.

Artykuły konferencyjne obejmują szeroką problematykę zagadnień górnictwa skalnego. W początkowym okresie konferencji koncertowano się na zagadnieniach europejskiej normalizacji kruszyw oraz zakładowej kontroli produkcji – podstawy systemu ocen zgodności (cenne publikacje IMBiGS). Z pewnością konferencja istotnie przyczyniła się do odpowiedniego przygotowania krajowych producentów i wdrożenia obowiązujących w Unii Europejskiej nowych zasad dopuszczania kruszyw do obrotu.

Po 2006 r. nastąpiło zrównoważenie tematyczne pomiędzy blokami programowymi konferencyjnych sesji, przybyło publikacji z dziedziny prognoz rozwoju rynków kruszyw, bazy surowcowej, zmian w przepisach prawnych – zwłaszcza ustaw: prawa geologicznego i górniczego, ochrony środowiska, zagospodarowania przestrzennego, oraz badań jakości kruszyw, specyficznych receptur i zastosowań kruszyw oraz prezentowania nowości technologicznych szczególnie w zakresie techniki strzelniczej procesów przeróbki.

Debaty środowiskowe

Obrady konferencyjne to również czas spotkań uczestników i debat środowiskowych. Stałym punktem konferencji były otwarte spotkania Polskiego Związku Producentów Kruszyw, których moderatorem był Prezes Aleksander Kabziński. Corocznie przedstawiciele PZPK przekazywali informacje o problemach i działaniach producentów oraz stanie i perspektywach rynkowych kruszyw. Na bardzo wysokim poziomie prowadzone były dyskusje wokół tematyki jakości na tle omawianych wyników prac Komisji ds. Jakości. Kolejną rozwijaną formą spotkań konferencyjnych były panele dyskusyjne.

Rozpoczęliśmy je w 2014 r. debatą na temat kształtowania kultury bezpieczeństwa w górnictwie skalnym, w 2015 r. – przy współudziale burmistrza miasta Strzegomia rozmawialiśmy na temat roli i wkładu górnictwa skalnego w równoważony rozwój regionu strzegomskiego oraz jak można i należy wspierać lokalną politykę surowcową. Tematyka szeroko rozumianego bezpieczeństwa HSE oraz uwarunkowania społeczno-środowiskowe to podstawowe kwestie wymagające szczególnej uwagi, zwłaszcza w procesie prowadzenia inwestycji rozwojowych w górnictwie.

Pokazy i wycieczki techniczne

Organizatorzy konferencji dużą wagę przywiązywali do promowania dobrych praktyk oraz prezentowania nowoczesnych technologii i nowych inwestycji w górnictwie skalnym. W tym temacie, nawiązywano bezpośrednią współpracę z przedsiębiorcami, a także dostawcami maszyn i urządzeń organizując sesje warsztatowe i pokazy maszyn. Szczególnym zainteresowaniem cieszyły się konferencyjne wyjazdy do kopalń:

• Leśna – pokaz mobilnych systemów przeróbczych METSO (2008),
• DSS Piława Górna – największa inwestycja górnictwa kruszywowego zrealizowana od podstaw jako greenfield (2009),
• Księginki Zaręba – wydobycie i organizacja produkcji największego wówczas producenta kruszyw bazaltowych (2010),
• Płyta Strzegomska – wydobywanie i obróbka bloków w „granitowym sercu Polski” (2011),
• Tłumaczów – pokaz maszyn Caterpillar i urządzeń przeróbczych Sandvik (2012),
• KSS Bartnica Słupiec – wydobycie i produkcja kruszyw gabrowych (2013),
• Radków – wydobywanie i obróbka piaskowców (2014),
• Wieśnica – w pełni zhermetyzowana przeróbka kruszyw granitowych z zachowaniem najwyższych standardów bezpieczeństwa (2015),
• Grochowa Magnezyty – gospodarka zasobami unikatowego w kraju złoża magnezytu (2016),
• SKSM-Sobótka – innowacje w produkcji materiałów skaleniowych (2018),
• GAM Kluczowa – nowa inwestycja greenfield (2019),
• Kompania Górnicza – po 12-latach rewizyta w Kopalni Piława Górna (2021).

Wystawcy i prezentacje firm

W problematykę konferencji ściśle wpisywały się prezentacje firm i wystawy. Wystąpienia firm kooperujących z producentami kruszyw, dokumentujące osiągnięcia i oferty nowoczesnych rozwiązań technicznych i organizacyjnych istotnie wzbogacały oczekiwane treści konferencji. Dostawcy i usługodawcy branży kruszyw stanowili bardzo widoczną grupę uczestników, a liczba stanowisk wystawowych urosła do ponad trzydziestu (max 36). Wśród uczestników konferencji, którzy ponad dziesięciokrotnie prezentowali swoje produkty na stanowiskach wystawowych, należy wymienić: Biuro Handlowe RUDA Trading International, MAGOTTEAUX SAS, SITECH Bogusław Bitner, GRAUSCH i GRAUSCH Maszyny Budowlane Sp. z o.o., BUDKRUSZ Sp. z o.o., KUEPER Polska Sp. z o.o., NORD Napędy Sp. z o.o. Niezwykle ważnym był udział firm świadczących usługi z dziedziny robót wiertniczo-strzałowych i producentów środków strzałowych. Dzięki nim mogliśmy na bieżąco śledzić postęp techniki strzałowej, który w naszym kraju osiągnął poziom światowy. Zawdzięczamy to firmom: Austin Powder Polska Sp. z o. o., MAXAM Polska Sp. z o. o., NITROERG Servis Sp. z o.o., SSE Polska Sp. z o.o., a wcześniej Blastexpol sp. z o.o., Dyno Nobel Poland sp. z o. o. oraz ORICA Poland sp. z o.o.

Media prasowe

Wsparciem dla konferencji w zakresie przekazu informacyjnego o jej działalności były media prasowe. Stałą współpracę nawiązano z redakcją wydawnictw branżowych: Surowce i Maszyny Budowlane, Kruszywa, Powder & Buk oraz Transport Przemysłowy i Maszyny Robocze. Na łamach tych czasopism ukazywały się komunikaty o organizacji, informacje podsumowujące oraz wybrane artykuły konferencyjne.

Podsumowanie

Przez 25-lat Konferencja KRUSZYWA MINERALNE była miejscem spotkań tej branży. Tu rozpoczynał się i kończył sezon kruszyw, tutaj był czas na podsumowania i określania perspektyw, prezentowanie dorobku naukowego, nowych rozwiązań technicznych, inwestycji, nowości prawnych, tendencji oraz wizji rozwoju górnictwa kruszywowego. Surowce – Rynek – Technologie – Jakość, ten podtytuł konferencji nie był zmieniany przez 25 lat, ale zawsze korespondował z jej merytorycznym przesłaniem.

Oceniając osiągnięcia konferencji warto podkreślić jej dorobek naukowy zawarty w publikacjach konferencyjnych. Stanowiły one swoisty rodzaj podręczników kruszyw, zawierały szczególnie cenną wiedzę pomocną w okresie przygotowania się producentów kruszyw do wejścia na rynek Unii Europejskiej, a następnie właściwego dostosowywania się pod względem formalno-prawnym, technologicznym i jakościowym. Niewątpliwie konferencja pomagała budować świadomość i kulturę bycia producentem kruszyw na rynku europejskim.

Przez ćwierć wieku konferencja służyła przekazywaniu wiedzy naukowo-technicznej, surowcowej, rynkowej i dobrych praktyk inwestycyjnych, które mogły być inspiracją postępu technologicznego i rozwoju producentów kruszyw.

Branża kruszyw jest niezwykle interesująca, ale jednocześnie trudna do skonsolidowania, nie tylko z powodu konkurowania na rynku, ale również liczebności i różnorodności podmiotów. Mimo to organizatorom konferencji udawało się stworzyć platformę integracji – „w celu a nie przeciw” według maksymy wieloletniego prezesa PZPK – śp. Aleksandra Kabzińskiego (1945–2019).

Przez okres 25-lat organizatorów konferencji, producentów kruszyw, dostawców, naukowców, przedstawicieli administracji rządowej, terenowej i samorządowej – łączyły kruszywa i niech tak pozostanie na wiele następnych lat!

Dziękuję wszystkim tym, którzy wnieśli wkład w budowanie treści konferencyjnych, w jej organizację oraz tworzenie wyjątkowo ciepłej atmosfery integrujących spotkań.

Mariola Stefanicka
Przewodnicząca Komitetu Organizacyjnego Konferencji

Galeria