Stan techniczny urządzeń obcych w kontekście trwałości konstrukcji mostowych – na podstawie własnych doświadczeń z przeglądów i diagnostyki

Nakłada się na to kształt elementów konstrukcyjnych mostów, rozstaw poprzecznic, żeberek usztywniających, wsporników chodnikowych i tym podobnych elementów.

Dlatego też odpowiednie mocowania i prowadzenia przez obiekt tych ważnych z punktu widzenia odbiorców mediów powinny być rozwiązywane, projektowane, a następnie instalowane z należytą starannością techniczną.

Zdaniem autorów w tym procesie powinien uczestniczyć zespół interdyscyplinarnych zainteresowanych tematem specjalistów zarówno z grona instalatorów, jak i konstruktorów mostowych. Zespół ten powinien być wyłoniony przez obu inwestorów, tj. zarządcę obiektu mostowego i inwestora, w którego gestii jest planowana do realizacji sieć konieczna do przeprowadzenia z wykorzystaniem konstrukcji mostu. Tak jednak, jak wynika z wieloletnich doświadczeń autorów, najczęściej nie jest, a każdy z inwestorów rozwiązuje te problemy we własnym zakresie. Dlatego też instalacje sieciowe przeprowadzone przez obiekty mostowe są projektowane przez projektantów specjalności instalacyjnych, którzy projektują np. zamocowania, zwracając uwagę głównie na wymagania konstrukcyjne sieci, nie do końca zwracając uwagę na specyfikę konstrukcyjną obiektu mostowego, przez którą przeprowadzana jest sieć. Bardzo często jest przy tym pomijany problem trwałości eksploatacyjnej konstrukcji mostowej z tak zainstalowanymi sieciami.

Dodatkowy problem stanowi fakt, że omawiane sieci instalacyjne (urządzenia obce) są mocowane do obiektów mostowych już po ich wybudowaniu, a często także do obiektów będących już od wielu lat w normalnej eksploatacji z przeznaczeniem dla ruchu drogowego, pieszo-rowerowego bądź kolejowego. Tym samym nie ma wtedy możliwości technicznych dostosowania konstrukcji samego obiektu do przeprowadzenia tego typu dodatkowych sieci. Najczęściej nie porusza się wtedy problematyki dodatkowych występujących obciążeń eksploatacyjnych od zainstalowanych urządzeń obcych dla konstrukcji, które muszą być przecież przez nią przenoszone. W zależności od wielkości tych obciążeń ma to z pewnością wpływ na trwałość eksploatacyjną konstrukcji [4-6]. Takie obciążenia są bagatelizowane i często pomijane jako nieistotne.

W omawianych przypadkach, gdy mamy do czynienia z konstrukcjami istniejącymi i koniecznością przeprowadzenia dodatkowych sieci instalacyjnych, wymusza to różne, często przypadkowe, sposoby mocowań do stalowych elementów konstrukcyjnych przęseł mostu, a czasami nawet do elementów wyposażenia konstrukcji.

Wymienione niżej działania mają niebagatelny wpływ na trwałość mostów stalowych:

• Wiercenie otworów w płytach stalowych i zespolonych w celu zamocowania zawiesi sieci.
• Mocowanie kotew montażowych bez sprawdzenia przebiegu głównych prętów zbrojeniowych.
• Spawanie mocowań i zawiesi do wsporników chodnikowych lub żeberek usztywniających, a nawet czasami do pasów górnych lub, co gorsze, pasów dolnych dźwigarów głównych obiektów mostowych.
• Wyginanie elementów stężeń, a nawet elementów konstrukcyjnych do przeprowadzania rurociągów o większych średnicach.
• Wykorzystywanie elementów stężeń jako elementów nośnych do oparcia rurociągów.

Ze „wstydem” należy tu pokazać przykłady ilustrujące ten problem – fot. 3. Są to „prowizoryczne pomysły” awaryjnego mocowania urządzeń obcych do konstrukcji obiektów mostowych, które mają często trwały charakter.

Podobnym problemem są uszkodzenia mechaniczne rur osłonowych, które, niejednokrotnie ulegając awarii, ograniczają skrajnie obiektów mostowych. Przykłady takich sytuacji przedstawiono na fot. 4-7.

Dużym i istotnym problemem w przypadku przeprowadzania sieci instalacyjnych przez obiekt o konstrukcji stalowej jest utrudniony dostęp do poszczególnych elementów konstrukcyjnych. Dotyczy to zarówno diagnostyki samych elementów stalowych, stanu ich spoin bądź też połączeń punktowych, a także powłok antykorozyjnych. Urządzenia te, jako urządzenia obce, utrudniają w znaczący sposób wykonywanie inspekcji zabezpieczeń antykorozyjnych, a także nowych renowacyjnych powłok malarskich. Ma to znaczący wpływ na trwałość konstrukcji mostów stalowych, przynajmniej w obrębie tych sieci. Potwierdzają to jednoznacznie prowadzone, okresowe przeglądy takich obiektów mostowych (fot. 8).

Należy mieć na uwadze, że w przypadku konieczności wykonania prac remontowych lub przebudowy obiektu mostowego niejednokrotnie istnieje konieczność całkowitego demontażu istniejących instalacji. Wiąże się to bezpośrednio z okresowym wyłączeniem tych instalacji z użytkowania, a co za tym idzie – z utrudnieniami dla odbiorców poszczególnych mediów. Czasami można się spotkać z „kuriozalną” sytuacją, gdy z uwagi na liczbę istniejących czynnych instalacji na obiektach mostowych ich remont lub renowacja zabezpieczeń antykorozyjnych jest odwlekana ze względu na konieczność zachowania ciągłości funkcjonowania tych urządzeń.

Opisywane sytuacje utrudniają również w dużym stopniu proces związany z opracowaniem dokumentacji projektowej remontów lub przebudowy takich obiektów ze względu na konieczność uzyskania wielu uzgodnień od zarządców poszczególnych sieci usytuowanych na obiekcie mostowym. Niejednokrotnie wydłuża to znacznie proces inwestycyjny.

Galeria

Zobacz więcej