Przegląd i systematyka geosyntetyków
Geosyntetyki komórkowe
Geosyntetyki komórkowe (popularnie nazywane geokratami) wykorzystuje się do umocnień przeciwerozyjnych, wzmacniania słabego podłoża gruntowego pod drogami tymczasowymi, budowy konstrukcji oporowych. Geotaśmy można wykorzystać przy budowie nasypów z gruntu zbrojonego, a geosyntetyki dystansujące – do stworzenia wolnej przestrzeni, separacji, drenażu. Dwa ostanie wyroby należą do rzadko stosowanych i są mało rozpowszechnione. Geokompozyty stanowią bardzo szeroką grupę wyrobów, która łączy cechy geotekstyliów i produktów pokrewnych, pełniąc funkcje filtracyjne, drenażowe, rozdzielające. W drogownictwie wykorzystuje się je także jako warstwy pośrednie, których zadaniem jest poprawa rozłożenia obciążeń od kół pojazdów. Scalając georuszt czy geosiatkę z geowłókniną, można uzyskać dobre właściwości wzmacniające oraz separacyjne. Spajając włókniny i maty, otrzymuje się funkcję drenażu i ochronę przed zamuleniem.
Bariery geosyntetyczne
Bariery geosyntetyczne stosuje się w celu uszczelniania i wzmacniania budowli hydrotechnicznych i składowisk odpadów. Zabezpieczają przed przepływem wody przez konstrukcję i ograniczają zanieczyszczenia wód gruntowych. Bariery polimerowe (geomembrany) są odporne na wiele czynników chemicznych, proces starzenia, promieniowanie słoneczne, cechują je wysokie parametry wytrzymałościowe. Z tego powodu są wykorzystywane przy budowie składowisk odpadów, zbiorników na płyny, ochrony przed skażeniem. Bariery iłowe to przede wszystkim maty bentonitowe. Zbudowane są w ten sposób, że pomiędzy dwie warstwy geotekstyliów wkłada się warstwę rozdrobnionego bentonitu (głównie sodowego), który charakteryzuje się dużymi zdolnościami absorpcji wody. Jest w stanie podczas pęcznienia wchłonąć pięć razy więcej wody niż wynosi jego masa. Zmiany warunków atmosferycznych, jak: nawadnianie, osuszanie, zamarzanie i odmrażanie, nie zmieniają jego właściwości nieprzepuszczalności [3]. Bentomaty stosuje się do uszczelniania składowisk odpadów i wałów przeciwpowodziowych.
Dobór geosyntetyków w praktyce inżynierskiej
Ocena, czy dany wyrób nadaje się do zastosowania w określonej konstrukcji, nie jest łatwa. Bierze się pod uwagę różnorodne czynniki wynikające z jego trwałości, odporności na różne czynniki zewnętrzne, a także funkcji, jakie będzie pełnił. Dobierając geosyntetyk, który ma pełnić funkcje separacyjne, należy skontrolować jego wytrzymałość na rozciąganie i przebicie. Jego właściwe działanie determinowane jest brakiem uszkodzeń mechanicznych w czasie instalacji i późniejszej eksploatacji. Masa powierzchiowa czy grubość geosyntetyku mają drugorzędne znaczenie [1]. Jeżeli geosyntetyk ma pełnić funkcje filtracyjne, musi rozdzielać materiały o różnym uziarnieniu i przewodzić wodę w kierunku prostopadłym do powierzchni. W związku z tym należy określić jego wymiar porów i wodoprzepuszczalność.
W tym celu należy zbadać granulację gruntów otaczających oraz wytrzymałość geosyntetyku, by nie uległ zniszczeniu podczas zagęszczania i pracy. Konieczne jest zachowanie warunków [1]:
– retencji – największe pory geosyntetyku muszą być mniejsze niż najgrubsze ziarna gruntu, by wytworzyła się strefa przesklepienia;
– odporności na kolmatację – najmniejsze pory geosyntetyku powinny być wystarczająco duże, by przepuścić najmniejsze ziarna gruntu, by nie doszło do jego zablokowania;
– odpowiedniej przepuszczalności – liczba porów w geosyntetyku musi być odpowiednio duża, by zapewnić swobodny poprzeczny przepływ
wody, nawet w przypadku zalepienia niektórych z nich.
Funkcje przeciwerozyjne
Geosyntetyk, który pełni funkcje przeciwerozyjne, musi mieć możliwość trwałego wypełnienia glebą, być odpowiednio elastyczny i wiotki w celu
dopasowania się do skarpy, efektywny w utrzymaniu wilgoci i zazielenianiu. W większości zastosowań geosyntetyków, a głównie gdy pełnią one funkcję zbrojenia, istotne jest spełnienie kryteriów odpowiedniej wytrzymałości mechanicznej ze względu na rozciąganie i przebicie. Zapewni to trwałość ich struktury podczas budowy, jak i w projektowanym okresie eksploatacji.
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Piotr Litwa: Działalność człowieka spowodowała znaczny wzrost zapotrzebowania na wiele surowców oraz energię
Jakie wyzwania widzi Pan przed polskim górnictwem odkrywkowym w najbliższych latach? Piotr Litwa: Na 31 grudnia 2023 r. nadzorem i kontrolą urzędów górniczych objętych było ponad 7 tys. odkrywkowych zakładów górniczych oraz – dla porównania – 31 kopalń podziemnych. Oczywiście skala zakładów odkrywkowych jest bardzo zróżnicowana. Są to zakłady ob...
Drogi dla opon, opony dla dróg!
Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (www.acea.auto) flota pojazdów silnikowych w Unii Europejskiej w 2021 r. liczy 249,6 mln samochodów osobowych oraz ponad 36,7 mln pojazdów użytkowych i autobusów. W 2021 r. flota samochodów osobowych w UE wzrosła o 1,2% w porównaniu z 2020 r. Taki wzrost obciążeń transportowych ma znaczący wpływ na zmniejszenie trwałości konstrukcji drogowych. Obecnie najpopularniejszym materiałem do budowy nawierzchni dróg są mieszanki asfaltowe. Wie...
Stan techniczny urządzeń obcych w kontekście trwałości konstrukcji mostowych – na podstawie własnych doświadczeń z przeglądów i diagnostyki
Zdaniem autorów, szersze stosowanie rozwiązań technicznych zawartych w opisywanych wytycznych niechybnie podniesie standard wykonywania instalacji na obiektach mostowych bez szkody zarówno dla trwałości obiektów mostowych, jak również ich estetyki. Na podstawie posiadanego doświadczenia zawodowego autorzy uważają, że zaletą nowych wytycznych, których syntetyczny opis przedstawiono w niniejszym artykule, nie jest ich obligatoryjność, a fakt jedynie rekomendacji do stosowania przez ministra inf...
Rozkład uszkodzeń na profilu poprzecznym taśmy przenośnikowej Wdrożenie systemu DiagBelt+ w KWB Bełchatów
Projekt DiagBelt+ Celem projektu było obniżenie kosztów w obszarze gospodarki taśmami przenośnikowymi z wykorzystaniem zintegrowanego, mobilnego systemu diagnostycznego (o skrótowej nazwie DiagBelt+) do automatycznego badania i ciągłej diagnostyki stanu rdzenia taśm przenośnikowych z linkami stalowymi (które stanowią 97,3% wszystkich taśm stosowanych w KWB Bełchatów). System ma za zadanie wspomagać podejmowanie decyzji o naprawach i wymianach taśm w kopalni oraz informować o zagrożeniach zwią...
Betonowy tunel TS-04. Technologia i materiały
Etap I W pierwszym etapie wykonano nawierzchnię na pasach ruchu wolnym i awaryjnym. Docelowa szerokość pasma technologicznego wynosiła 6,10 m, podczas gdy układane pasmo miało szerokość 6,30 m i było układane od wewnętrznej strony na warstwie kruszywa 0/31,5 mm, uformowanego na całej długości pasma w odległości około 20 cm od projektowanej linii dylatacji. Od strony zewnętrznej, do bocznej części kapy chodnikowej na całej długości i wysokości układanego pasma, przyklejona została wstawka styr...
Zagrożenia naturalne w budowie i eksploatacji tuneli
Artykuł analizuje zagrożenia związane z budową i eksploatacją tuneli, zwracając uwagę na nowe ryzyka geologiczne, które nie są w pełni uwzględniane w tradycyjnych analizach opartych na danych statystycznych i modelach ruchu. Dane statystyczne wskazują, że zdarzenia w ruchu drogowym są powodowane przede wszystkim przez jego uczestników. W dotychczasowym modelu ruchu głównym sprawcą większości z nich jest człowiek. Niedostosowanie prędkości do warunków na drodze, niezachowanie ostrożności przez...
Nowoczesne programy wspomagające projektowanie mostów. Skrócona analiza
W artykule opisano programy komputerowe, które są obecnie używane do wspomagania procesu projektowania mostów. Projektowanie mostów to zadanie o ogromnym znaczeniu dla bezpieczeństwa i funkcjonalności infrastruktury krajowej. Aby zapewnić nośność, trwałość i spełnienie wszystkich wymagań formalnych zawartych w prawie budowlanym i normach projektowych, inżynierowie korzystają z zaawansowanych programów komputerowych. Te nowoczesne narzędzia umożliwiają precyzyjne analizy, symulacje oraz optyma...
Kruszywo do zadań specjalnych. Nieoczywiste zastosowania powszechnego materiału
Badania naukowe dotyczące MTA Od momentu odkrycia MTA powstało wiele publikacji naukowych dotyczący samego MTA, jego właściwości, zastosowań oraz możliwych do uzyskania efektów w leczeniu klinicznym. W samej bazie „Web of Science” zarejestrowane są 4532 publikacje – stan na 31.08.2024 r. Analiza ilościowo-jakościowa tych publikacji przedstawiona została poniżej. Rys. 1 przedstawia liczbę publikacji na temat MTA w poszczególnych latach. Analizując dane zawarte na wykresie, można zauważyć, że p...
Diagnostyka nawierzchni. Metodologia badań i technika pomiarowa
Metodologia badań i technika pomiarowa Identyfikacja nawierzchni drogowej to fundamentalny element bezpieczeństwa jej użytkowników. Dlatego też niezawodne wykrywanie nawet najmniejszych uszkodzeń staje się priorytetem dla dziedziny drogownictwa. Proces identyfikacji defektów nawierzchni rozpoczyna się od jej precyzyjnej fotograficznej rejestracji. Pierwszym etapem tego procesu jest wykonanie zdjęć powierzchni przy użyciu wyspecjalizowanych kamer, które są skierowane prostopadle do nawierzchni...
Wartość rynku betonu towarowego w Polsce to już ponad 7 mld zł
W wyniku znaczącego wzrostu kosztów produkcji (kruszywa, cement, domieszki do betonu, siła robocza, logistyka i transport) w latach 2017-2022 rynek betonu towarowego w Polsce odnotował skokowy wzrost wartości, osiągając 7,5 mld zł. Pomimo przejściowego schłodzenia koniunktury w budownictwie długoterminowe prognozy dla rynku betonu towarowego prezentują się dość stabilnie. Na potrzeby raportu jako rynek betonu towarowego zdefiniowano działalność produkcyjną w zakresie wytwarzania betonu zarówn...
Kalendarium
Relacje
Jubileusz XX-lecia Stowarzyszenia Przemysłu Wapienniczego
Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego (SPW) obchodziło jubileusz XX-lecia swojej działalności, u...
Podsumowanie jubileuszowej 15. edycji Targów SYMAS® MAINTENANCE
- Targi SYMAS® MAINTENANCE z roku na rok są coraz lepsze, mamy coraz więcej klientów. Naprawd...
Seminarium „Droga do neutralności klimatycznej Cemex”
Blisko 200 uczestników pojawiło się na cyklicznym seminarium „Droga do neutralności klima...
Relacja z drugiej edycji Kongresu Odbudowy Ukrainy Common Future
Druga edycja Kongresu Odbudowy Ukrainy Common Future, odbyła się w dniach 7 i 8 październ...