Nowe standardy badań CPTU – wyższa jakość ale i koszty
W artykule przedstawiono założenia nowego standardu ISO dotyczącego sondowań statycznych, znacząco zmieniającego wymagania jakościowe tego badania. Wskazano na nowe klasy sprzętu oraz kategorie jakości wykonania sondowań statycznych, które zaczną obowiązywać. Zmiany te niewątpliwie wpłyną na wzrost kosztów wykonania sondowań CPTU o wysokiej jakości, co z kolei musi zostać uwzględnione przez projektantów w kwotach przeznaczanych na badania geotechniczne.
Sondowania statyczne mają ugruntowaną pozycję wśród szerokiej palety badań geotechnicznych stosowanych na świecie [1], [2]. Metoda, która w obecnej postaci – wystandaryzowanego pomiaru elektronicznego trzech parametrów qc, fs i u2, istnieje od początku lat osiemdziesiątych XX w. cały czas podlega rozwojowi, zarówno technologicznemu, jak i interpretacyjnemu. O wyjątkowym zainteresowaniu badaniami CPTU w branży geotechnicznej świadczą m. in. cykliczne sympozja naukowe, z których ostatnie (CPT’5) odbyło się w Bolonii w 2022 roku. Liczne przykłady pochodzące z całego świata wskazują jednak, że poza problemami interpretacyjnymi wyników badań, nadal bardzo istotna jest kwestia uzyskania satysfakcjonującej powtarzalności pomiarów urządzeniami różnych producentów i wykonywanymi przez różnych operatorów. O wpływie tego efektu na wyniki badań geotechnicznych pisał m. in. Młynarek i Wierzbicki [3], a sondowanie statyczne, pomimo już 40-letniej standaryzacji, jest szczególnym tego przykładem [4]. W przypadku badań podłoża infrastruktury komunikacyjnej kwestia ta wydaje się być szczególnie istotna, ponieważ sondowanie statyczne CPTU jest jedną z podstawowych metod badań geotechnicznych rekomendowanych przez GDDKiA [5]. Choć sama metoda nie jest dedykowana jedynie konstrukcjom mostowym, to obecnie wyniki badań CPTU stanowią podstawowy element dokumentacji geotechnicznych właśnie tych obiektów. Wynika to m. in. z adekwatności wyników tego sondowania szczególnie w odniesieniu do posadowień pośrednich, często stosowanych w przypadku budowli przeprawowych.
Powszechność wykorzystania metody CPTU i wysokie wymagania projektowe konstrukcji mostowych, nakazują zwrócenie szczególnej uwagi na jakość wykonywania sondowań statycznych, niezależnie od wykorzystanego sprzętu. Nawet najbardziej prawidłowa interpretacja wyników badań, służąca ocenie geotechnicznych właściwości podłoża, będzie bowiem wadliwa, jeżeli sam pomiar będzie budził wątpliwości. Współczesne standardy badania CPT/CPTU wynikają z wieloletniego doświadczenia, a informacje o nich można znaleźć w wielu pozycjach książkowych [6], opracowaniach o charakterze wytycznych i instrukcji [7], [8] a także w formie norm krajowych lub międzynarodowych [9]. Ostatnią ze wspomnianych pozycji należy traktować jako obowiązujący powszechnie standard badania i właśnie ta pozycja uległa pod koniec ubiegłego roku znaczącej aktualizacji [10]. Podstawowym celem komitetu technicznego ISO pracującego nad zmianami normy było spowodowanie, iż pomiary CPTU staną się bardziej wiarygodne w znaczeniu precyzji pomiaru. Jak można zauważyć, szczególną dbałość o tak rozumianą jakość wykazano w kontekście badania gruntów o małej wytrzymałości (tzw. słabych), wprowadzając dodatkową klasę urządzeń pomiarowych. Istotne zmiany dotyczą jednak również kontroli jakości badań w każdym przypadku, co w kontekście kosztów wykonania badania (sprzętu i robocizny) wpłynie w naszym kraju na wzrost cen wykonania testu sondowania statycznego zgodnie ze standardem ISO.
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Ewelina Karp-Kręglicka: Spodziewamy się kumulacji inwestycji budowlanych
Ewelina Karp-Kręglicka, prezeska PSWNA, w rozmowie z redakcją „Magazynu Autostrady” opowiada o kluczowych celach stowarzyszenia, omawia znaczenie standardów ESG oraz zachęca kobiety do aktywnego działania w sektorze budowlanym, zwracając uwagę na ich atuty i rolę w przyszłości branży. Porusza także zagadnienia dot. rozwoju technologii niskoemisy...
Drogi dla opon, opony dla dróg!
Według Europejskiego Stowarzyszenia Producentów Samochodów (www.acea.auto) flota pojazdów silnikowych w Unii Europejskiej w 2021 r. liczy 249,6 mln samochodów osobowych oraz ponad 36,7 mln pojazdów użytkowych i autobusów. W 2021 r. flota samochodów osobowych w UE wzrosła o 1,2% w porównaniu z 2020 r. Taki wzrost obciążeń transportowych ma znaczący wpływ na zmniejszenie trwałości konstrukcji drogowych. Obecnie najpopularniejszym materiałem do budowy nawierzchni dróg są mieszanki asfaltowe. Wie...
Stan techniczny urządzeń obcych w kontekście trwałości konstrukcji mostowych – na podstawie własnych doświadczeń z przeglądów i diagnostyki
Artykuł omawia wpływ „urządzeń obcych” na mosty stalowe. Autorzy analizują kwestie techniczne problematyki oraz konflikty interesów z zarządcami urządzeń. Przedstawiono też nowe wytyczne WR-M-72 zalecające m.in. umieszczanie urządzeń na niezależnych konstrukcjach i spełnianie standardów. Urządzenia, które są przeprowadzane nad różnego rodzaju przeszkodami z wykorzystaniem istniejących eksploatowanych obiektów mostowych, są przedmiotem wyzwań technicznych współczesnego mostownictwa. Jak sugeru...
Rozkład uszkodzeń na profilu poprzecznym taśmy przenośnikowej Wdrożenie systemu DiagBelt+ w KWB Bełchatów
Artykuł analizuje rozkład uszkodzeń taśmy przenośnikowej z linkami stalowymi. Badania przeprowadzone w KWB Bełchatów w ramach projektu POIR.01.01.01-00-1194/19 przy użyciu systemu DiagBelt+ wykazały różne rozkłady uszkodzeń mogące wynikać z nieprawidłowości w punktach podawania urobku. Wyniki mogą pomóc w ocenie poprawności projektu przenośnika, minimalizując ryzyko awarii i wydłużając żywotność taśm. Artykuł przedstawia analizę rozkładu uszkodzeń rdzenia taśmy z linkami stalowymi na przekroj...
Warunki geotechniczne podłoża a ocena grupy jego nośności
W artykule przedstawiono problematykę oceny warunków gruntowo-wodnych dla projektowanych nawierzchni drogowych. Wskazano potencjalne błędy w klasyfikacji warunków prostych i złożonych, a także odpowiednią grupę nośności podłoża. Szczególną uwagę zwrócono na występowanie gruntów słabonośnych oraz nasypów, dla których zaproponowano nową, praktyczną definicję. Na przykładach zilustrowano powszechne błędy w określaniu grup nośności podłoża. Podłoże gruntowe jest nieodłączną częścią obiektów budow...
Zagrożenia naturalne w budowie i eksploatacji tuneli
Artykuł analizuje zagrożenia związane z budową i eksploatacją tuneli, zwracając uwagę na nowe ryzyka geologiczne, które nie są w pełni uwzględniane w tradycyjnych analizach opartych na danych statystycznych i modelach ruchu. Dane statystyczne wskazują, że zdarzenia w ruchu drogowym są powodowane przede wszystkim przez jego uczestników. W dotychczasowym modelu ruchu głównym sprawcą większości z nich jest człowiek. Niedostosowanie prędkości do warunków na drodze, niezachowanie ostrożności przez...
Nowoczesne programy wspomagające projektowanie mostów. Skrócona analiza
W artykule opisano programy komputerowe, które są obecnie używane do wspomagania procesu projektowania mostów. Projektowanie mostów to zadanie o ogromnym znaczeniu dla bezpieczeństwa i funkcjonalności infrastruktury krajowej. Aby zapewnić nośność, trwałość i spełnienie wszystkich wymagań formalnych zawartych w prawie budowlanym i normach projektowych, inżynierowie korzystają z zaawansowanych programów komputerowych. Te nowoczesne narzędzia umożliwiają precyzyjne analizy, symulacje oraz optyma...
Forum dyskusyjne: Zwiększenie odporności mostów na zagrożenia powodziowe – kluczowe strategie
Zmiany klimatyczne na świecie są faktem. Ostatnia powódź w Europie Środkowej, szczególnie w dorzeczu Odry we wrześniu 2024 r., skłania do refleksji nad bezpieczeństwem użytkowania obecnie projektowanych i budowanych obiektów drogowych. Wydaje się, że konieczne jest przygotowanie ogólnopolskiego programu zabezpieczenia przed powodzią, którego wdrożenie spowoduje minimalizację skutków powodzi. W tym programie, obok budowy systemu obiektów hydrotechnicznych, powinna znaleźć się także budowa most...
Propozycja postępowania z zabytkowymi mostami kolejowymi
Artykuł dotyczy sposobu postępowania z zabytkowymi mostami kolejowymi na linii Opole – Wrocław w kontekście planowanej modernizacji. Autor omawia historię i stan techniczny mostów oraz ich rolę w transporcie, a także analizuje możliwe sposoby zachowania ich zabytkowej wartości. W czerwcu 2024 r. na zlecenie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków autor artykułu wykonał opinię dotyczącą postępowania z zabytkowymi mostami kolejowych w ramach projektowanej modernizacji linii kolejowej...
Warunki geotechniczne podłoża a ocena grupy jego nośności
W artykule przedstawiono problematykę oceny warunków gruntowo-wodnych dla projektowanych nawierzchni drogowych. Wskazano potencjalne błędy w klasyfikacji warunków prostych i złożonych, a także odpowiednią grupę nośności podłoża. Szczególną uwagę zwrócono na występowanie gruntów słabonośnych oraz nasypów, dla których zaproponowano nową, praktyczną definicję. Na przykładach zilustrowano powszechne błędy w określaniu grup nośności podłoża. Podłoże gruntowe jest nieodłączną częścią obiektów budow...
Kalendarium
Relacje
I Spotkanie Branżowe „Kobiety w Infrastrukturze”
19 listopada 2024 roku w Warszawie o...
XXXIII Konferencja „Aktualia i perspektywy gospodarki surowcami mineralnymi”
W dniach 6-8 listopada 2024 r. w Krynicy Zdrój odbyła się XXXIII Konferencja z...
Jubileusz XX-lecia Stowarzyszenia Przemysłu Wapienniczego
Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego (SPW) obchodziło jubileusz XX-lecia swojej działalności, u...