Wybrane problemy rekultywacji kamieniołomów

W artykule omówiono kwestie związane z kierunkami rekultywacji kamieniołomów, a także przedstawiono zakres prac koniecznych do wykonania w ramach likwidacji kopalni.

Wydawać by się mogło, że rekultywacja byłych kamieniołomów, ze względu na kształt tych specyficznych obiektów oraz zwięzły charakter skał, w których są zbudowane, jest przedsięwzięciem bardzo trudnym. Bo rzeczywiście, kamieniołom składa się w znakomitej większości z niemal pionowych ścian, wąskich półek i większego lub mniejszego spągu. Wszystko to na pierwszy rzut oka w litej skale, która nie jest przecież najlepszym utworem glebotwórczym. Rekultywacja kojarzy się przede wszystkim z wprowadzeniem roślinności. Co robić, jak sadzić drzewa w skale kamieniołomu?

Tymczasem moje liczne i długoletnie obserwacje, wynikające ze szczególnego zainteresowania tymi obiektami, prowadzą mnie do wniosku, że jest zgoła inaczej. Rekultywacja kamieniołomów nie jest wcale trudniejsza niż rekultywacja innych obiektów pogórniczych. Sprowadza się najczęściej do kilku niezbędnych czynności, które można przeprowadzić w końcowej fazie eksploatacji i w ramach likwidacji kopalni. Jej efekty ujawniają się już po kilku latach od zakończenia działalności górniczej i z punktu widzenia korzyści przyrodniczych przynosi najczęściej bardzo dobre rezultaty. W niniejszym artykule spróbuję to uzasadnić.

O kamieniołomach, czyli o czym?

Mówiąc „kamieniołom”, mam na myśli wyrobisko kopalni surowców skalnych zwięzłych osadowych, np.: wapieni, margli, gipsu, piaskowca, ale też skał magmowych, np.: bazaltu, granitu, gabro. Kamieniołom nie jest pojęciem fachowym, jest terminem popularnym i doskonale pasuje do opisu specyficznej grupy obiektów górniczych, dlatego zdecydowałem się go używać. Niezależnie od...