Przejścia dla zwierząt. Czy zwierzęta znają wytyczne projektowe?

W artykule omówiono kwestie związane z projektowaniem przejścia dla zwierząt: przepisy techniczne, wytyczne zarówno branżowe, jak i ekologiczne. Starano się również przedstawić rzeczywiste reakcje zwierząt na dedykowane im obiekty, których zalecane parametry minimalne zmieniały się ostatnich latach.

Problem interakcji siedlisk i szlaków migracji zwierząt z siecią dróg kołowych jest dostrzegany od dość dawna zarówno przez prawodawcę, zarządzającego drogą, jak i organizacje ekologiczne. W efekcie powstawały kolejne wersje wytycznych projektowania urządzeń drogowych zmniejszających wpływ drogi na populacje zwierząt. Ich autorzy starali się w szczególności określić dwa podstawowe parametry wpływające na skuteczność przejść dla zwierząt: położenie w środowisku przyrodniczym i parametry techniczne strefy dostępnej dla zwierząt. W artykule przedstawiono zarys ewolucji poglądów w tej sprawie.

Przepisy techniczne dla przejścia dla zwierząt

Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogowe obiekty inżynierskie i ich usytuowanie (Dz.U. z 2000 r. Nr 63, poz. 735 ze zm.) wprowadza następujące regulacje:

• § 10. 1. Dla zwierząt dziko żyjących powinno być zapewnione bezkolizyjne przemieszczanie się ich z jednej na drugą stronę drogi klas A, S, GP i G.
• § 26. 1. W razie konieczności uwzględnienia ekologicznej funkcji doliny cieku w funkcjonowaniu środowiska i migracji zwierząt długość mostu powinna być zwiększona o pasy terenu przybrzeżnego pokrytego roślinnością. Pasy te powinny mieć szerokość nie mniejszą niż 1,5 m mierzoną przy średnich poziomach wód, z zastrzeżeniem ust. 2.
  2. Pasy terenu, o których mowa w ust. ...