Tak będą powstawać materiały budowlane przyszłości

Cement i beton z wykorzystaniem surowców odpadowych z energetyki i innych gałęzi przemysłu dziś już nikogo nie dziwią. Podobnie, jak zoptymalizowane i proekologiczne rozwiązania dla wielkoskalowych inwestycji – budowy dróg, lotnisk, kolei czy wałów przeciwpowodziowych.

Polski przemysł i budownictwo potrzebują rozwiązań mniej energochłonnych i tworzących mniejszy ślad węglowy, niż te z wykorzystaniem materiałów tradycyjnych. Dlatego Grupa PGE już dziś pracuje nad metodami, które pomogą w lepszym wykorzystaniu posiadanych zasobów. W grudniu 2022 roku otwarto Centrum Badań i Rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego w Bełchatowie, w którym już opracowuje się i wdraża rozwiązania przyszłości. 10 stycznia obchodzony jest na całym świecie Dzień Obniżenia Kosztów Energii – to dobry moment, aby przypomnieć o rosnącym znaczeniu GOZ.

Gospodarka obiegu zamkniętego (GOZ) to już nie idea, ale gospodarcza rzeczywistość i ekonomiczna konieczność. Stanowi ona jeden z kluczowych elementów europejskiego Zielonego Ładu. Elementu, którego znaczenie dla transformacji gospodarczej jest równie istotne jak nisko-, a docelowo w 2050 r. zeroemisyjna produkcja energii.

Model rozwoju ekonomicznego opartego na produkcji bazującej na pozyskiwaniu i eksploatacji coraz to nowych i większych zasobów pierwotnych planety uległ w praktyce wyczerpaniu. Rosnące potrzeby surowcowe i energetyczne przemysłu i budownictwa nie mogą zostać zaspokojone inaczej, niż przez odzyskiwanie i ponowne zastosowanie (niekoniecznie w tej samej formie) w gospodarce. Raz wydobyte nie pojawią się po raz kolejny, dlatego nie możemy ich bezpowrotnie tracić. Tak więc GOZ to nie tylko działania na rzecz ekologii, ale przede wszystkim ekonomiczna kalkulacja, że coraz bardziej ograniczone lub trudniej dostępne zasoby wpłyną negatywnie na możliwość dalszego wzrostu gospodarczego.

Zamykanie obiegów materii ma spowodować racjonalizację korzystania z zasobów naturalnych i zwiększenie efektywności procesów gospodarczych. Ścieżka GOZ prowadzi poprzez rozpoznanie właściwości materii na różnym etapie jej przetwarzania i uzdatniania, aby nie dochodziło do powstawania odpadów, a jedynie produktów. Dopuszczalnym jest powstawanie substratów, które służą do wytwarzania produktów w innym miejscu.

Tylko jednostka gospodarcza zajmująca się procesami produkcyjnymi, które są neutralna w relacji do środowiska, spełniać będzie docelowe kryteria stawiane przez Europejski Zielony Ład. Za wdrożenie GOZ w przedsiębiorstwie można więc uznać stan, w którym nie powstają żadne odpady stałe, ścieki i emisja do atmosfery – mówi dr inż. Tomasz Szczygielski z Instytutu Badań Stosowanych Politechniki Warszawskiej.

Model GOZ nie wydaje się w gospodarce czymś zupełnie nowym, lecz nowa jest skala jego wdrożenia, a kluczowe poszukiwanie aliansów nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz organizacji produkcyjnych, w całym łańcuchu wartości. To już nie tylko recycling i planowa gospodarka odpadami, ale kompleksowa gospodarka zasobami i ich optymalizacja.

Wychodząc z tych założeń Grupa PGE poprzez uruchomienie Centrum Badań i Rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego w Bełchatowie rozpoczyna nowy etap rozwoju w kierunku ścisłego powiązania działalności w sferze innowacji technologicznych z biznesem oraz testowania, i wdrażanie nowych rozwiązań w praktyce. Z punktu widzenia firm poszukujących optymalizacji zasobów w przemyśle i budownictwie najważniejszymi aspektami działalności Centrum będą:

• szeroki zakres badań i analiz związanych z możliwością gospodarczego wykorzystania odpadów i produktów ubocznych z energetyki, w tym np. popiołów, żużli, gipsu oraz innych odpadów poprzemysłowych
• rozwój oferty dla inwestycji infrastrukturalnych, a w szczególności produktów: stabilizacje i podbudowy, kruszywa drogowe i kolejowe, spoiwa hydrauliczne, przegrody przeciwfiltracyjne, beton towarowy, gips itd.
• wykorzystanie łopat turbin wiatrowych w takich obszarach gospodarki jak np.: przemysł cementowy, odzysk włókien kompozytowych czy nadanie im nowych zastosowań w architekturze
• projekty rekultywacyjne związanych z odzyskiwaniem terenów niekorzystnie przekształconych i przeznaczanie ich pod realizację inwestycji (np. farm fotowoltaicznych)
• projektowanie i kontrola procesów na bazie produktów ubocznych energetyki, której celem jest eliminacja lub ograniczenie powstawania odpadów oraz ich dostosowanie do potrzeb rynkowych
• badania wyrobów oraz testy z wykorzystaniem instalacji prototypowych, próby półtechniczne i weryfikacje koncepcji nowych technologii
• usługi badań i rozwoju, recyklingu i odzysku surowców, w tym paneli fotowoltaicznych

Galeria

Zobacz więcej