Projekt IM-SAFE – stworzenie zintegrowanego systemu zarządzania infrastrukturą w Europie
Pierwsze kroki
Koordynowaniem projektu zajęła się Holenderska Organizacja Zastosowań Nauki (TNO). Multidiscyplinarne konsorcjum składające się z 10 partnerów rozpoczęło pracę od analizy zapisów istniejących norm oraz rozporządzeń w krajach europejskich [3]. To pozwoliło na wyszczególnienie brakujących treści, nieścisłości (także w nazewnictwie) i znalezienie szeregu różnic wymagających ujednolicenia. Na tym etapie szczególny nacisk położono na opracowanie wymagań dotyczących stałego monitoringu mostów oraz tuneli ze względu na braki w ujęciu tych zagadnień w normach. Dotyczy to przede wszystkim odpowiedniego konstruowania systemów, stosowanych czujników i ich doboru do mierzonych parametrów oraz integracji, opracowywania i interpretacji danych zbieranych poprzez systemy zdalnego monitorowania. Nie mniej istotne było również szczegółowe przeanalizowanie barier społeczno-politycznych i ekonomiczno-technologicznych, które znacząco spowalniają postęp normalizacji wymagań utrzymania obiektów mostowych [4]. Opublikowano szereg rekomendacji, które pozwolą na ich ograniczenie tam, gdzie działania są niezbędne i powinny zostać podjęte jak najszybciej, aby państwa europejskie były gotowe na wdrożenie nowej normy.
Dostęp do wiedzy i spójna nomenklatura
W ramach wymiany doświadczeń zebrano w ogólnodostępnej witrynie projektu ok. 99 różnych obiektów mostowych objętych stałym monitoringiem [5]. Każdy z nich zawiera szczegółową lokalizację oraz zakres i cel monitorowania. Witryna została następnie rozszerzona o kolejne zakładki, w tym szczegółowe opracowanie merytoryczne wybranych metod badawczych stosowanych w inspekcji [6] oraz dane dotyczące częstotliwości i zakresu przeglądów technicznych w różnych krajach. Znajdują się tam również informacje na temat istniejących strategii zarządzania [7], kategorii utrzymaniowych nadawanych obiektom mostowym oraz słownik proponowanych definicji zagadnień z zakresu diagnostyki istniejących w obecnych normach [8]. Zdefiniowanie na nowo niektórych zagadnień, zwłaszcza identyfikowanych uszkodzeń, było dużym wyzwaniem, wymagającym szczegółowej analizy. Przede wszystkim porównania mechanizmów ich powstawania, widocznych objawów, sposobu detekcji ze stosowanymi obecnie definicjami i proponowanymi w innych projektach badawczych. Jak się okazuje, już na poziomie nazewnictwa mamy do czynienia z bardzo różnorodnym rozumieniem tematu, trudna jest zatem wymiana informacji pomiędzy krajami UE. Dotyczy to również sposobów i skali oceny stanu technicznego obiektów. Zebranie stosowanych obecnie metod pozwoliło na zaproponowanie rozwiązania łączącego najefektywniejsze ich elementy. To natomiast w połączeniu z nowoczesnymi narzędziami IT umożliwia nie tylko bieżącą kontrolę stanu obiektów, ale i długoterminowe planowanie napraw. Analiza stosowanych obecnie systemów IT do zarządzania obiektami drogowymi zarówno dla zarządców, jak i inspektorów mostowych wykazała, że wciąż brakuje kompatybilności ich funkcji na wielu poziomach. Dotyczy to kompleksowego zarządzania poprzez cały okres eksploatacji między wieloma użytkownikami takich systemów z różnych jednostek oraz krajów. W projekcie zaproponowano metody skutecznej organizacji sprzętowo-programowej infrastruktury IT służącej kompleksowemu wspieraniu procesów zarządzania obiektami [9].
Konsultacje ekspertów
Projekt IM-SAFE ma także za zadanie popularyzować mniej powszechne technologie badawcze w diagnostyce mostowej. Ich stosowanie (zwłaszcza relatywnie nowych narzędzi z obszaru sztucznej inteligencji) wymaga szczegółowego zdefiniowania w normie, aby znane były sposoby ich implementacji oraz weryfikacji danych. Zakres koniecznych zapisów był konsultowany z czołowymi ekspertami z różnych krajów członkowskich UE.
Służą temu cykliczne spotkania z ekspertami diagnostyki mostowej, podczas których omawiane są wyniki poszczególnych analiz, a także wyodrębniane obszary wymagające uzupełnienia. Do grona uczestników mogą dołączyć zainteresowani i związani z obszarem diagnostyki mostowej przez cały okres projektu. Spotkanie prezentujące końcową wersję treści normy odbędzie się w 2023 r. i będzie okazją do omówienia szczegółów planu wdrożenia uwzględniającego polskie uwarunkowania prawno-administracyjne.
Dobre praktyki na przykładzie Mostu Gdańskiego
Jednym z obiektów mostowych w stanie technicznym wymagającym szczególnego nadzoru jest Most Gdański w Warszawie, wybudowany przez Mostostal Warszawa w latach 50. ubiegłego wieku. Powstał on na powojennych filarach wyburzonego mostu. Jego stan jest trudny do oceny ze względu na różnorodność użytych materiałów konstrukcyjnych na przestrzeni lat. W czasie rozpoczęcia projektu IM-SAFE planowane były prace remontowe i modernizacja obiektu. Współpraca Mostostalu Warszawa z Instytutem Badawczym Dróg i Mostów (IBDiM) oraz konsultacje z Zarządem Dróg Miejskich w Warszawie poskutkowały decyzją o zainstalowaniu systemu monitoringu na Moście Gdańskim. Jest to jedno z działań w ramach projektu IM-SAFE mających na celu popularyzację systemów monitoringu oraz potwierdzających ich skuteczność. Zastosowanie rozproszonych systemów czujników światłowodowych umożliwia analizę statyczną pracy konstrukcji przy przejazdach tramwajowych. Obecnie system nieprzerwanie zbiera wyniki pomiarów, do których ciągły dostęp zapewnia zdalna platforma. Za dostarczenie kompleksowego rozwiązania do monitoringu odpowiada firma SHM System [10].
System monitorowania składa się z ośmiu czujników światłowodowych, które zapewniają optymalną dokładność pomiaru, oraz ośmiu czujników strunowych o wysokiej niezawodności.
Ciągły monitoring objął pomiary odkształceń wybranych elementów dźwigarów mostów głównych. W sposób ciągły w czasie wykonywane są pomiary statyczne za pomocą punktowych czujników strunowych. Natomiast okresowo wykonywane są odczyty czujników światłowodowych.
Za pomocą czujników strunowych mierzone są odkształcenia punktowe i oraz temperatura zewnętrznych powierzchni w miejscu odkształceń punktowych. Światłowodowe czujniki są zastosowane do mierzenia odkształceń liniowo ciągłych od obciążeń statycznych.
Tak skonstruowany system pozwala na wczesne wykrywanie wytężonych stref i anomalii parametrów użytkowych mostu, stwarzając tym samym możliwość odpowiedniego reagowania na zagrożenia. Monitoring został uzupełniony o inspekcję przemieszczeń i przyspieszeń drgań z zastosowaniem radarów interferencyjnych, przeprowadzoną przez IBDiM [11, 12].
Galeria
Mogą zainteresować Cię również
Wywiady
Waldemar Wojciechowski: Uczciwość to fundament etycznego zarządzania
Jakie są główne wyzwania związane z realizacją inwestycji drogowych w regionie Dolnego Śląska? Waldemar Wojciechowski: Główne wyzwania związane z realizacją inwestycji w regionie Dolnego Śląska wynikają ze specyfiki geograficznej, społecznej i gospodarczej oraz potrzeby intensywnego rozwoju infrastrukturalnego regionu. Zróżnicowanie ukształtowan...
Branża leasingowa odnotowuje wzrosty
Kolejny rok z rzędu branża leasingowa kończy rok dwucyfrowym wzrostem udzielonego finansowania dla firm w Polsce. W 2024 r. wzrosła o 10,4%. Tym samym wartość sfinansowanych ruchomości i nieruchomości wyniosła 110,5 mld zł w ubiegłym roku. Wartość finansowania udzielonego w formie leasingu wyniosła 96,9 mld zł, co oznacza skok o prawie 12%. Z kolei wartość pożyczek leasingowych zwiększyła się zaledwie o 2,2%, do 13,6 mld zł. A nieznaczny wzrost spowodował, że udział pożyczki leasingowej w ogó...
Metoda oceny zabytkowej wartości obiektu mostowego – nie wszystko złoto, co się świeci
Wyznaczanie zabytkowej wartości punktowej obiektu Formularz do wyznaczania zabytkowej wartości punktowej obiektu mostowego przedstawiono w tab. 1. Kategoryzacja obiektu mostowego jako zabytku KATEGORIA I – ZABYTEK WYJĄTKOWY ΣP ≥ 80 Kategorię stanowią obiekty wyjątkowe, unikatowe i najcenniejsze, w których niczego nie można zmienić, należy tylko utrwalać ich istnienie. KATEGORIA II – ZABYTEK CENNY 80 > ΣP ≥ 50 Kategorię stanowią obiekty rzadkie i cenne, ...
Metody poprawy procesu przesiewania kruszyw
Proces przesiewania kruszyw odgrywa kluczową rolę w przemyśle wydobywczym i budowlanym, umożliwiając skuteczną separację materiałów ziarnistych według określonych frakcji. W wielu przypadkach użytkownicy maszyn przesiewających napotykają trudności związane z wydajnością i skutecznością tego procesu. Często nie jest konieczna całkowita wymiana parku maszynowego – istnieje szereg metod, które pozwalają na intensyfikację przesiewania przy niewielkich zmianach konstrukcyjnych i niskich kosztach. ...
Ocena przydatności kruszyw stosowanych do warstw podbudów drogowych na podstawie wybranych cech i własności mechanicznych
Znaczącym potencjałem użycia kruszyw alternatywnych jest drogownictwo. Zgodnie z Wymaganiami Technicznymi WT-4 [7] materiały ziarniste różnego pochodzenia mogą być wykorzystane na warstwy ulepszonego podłoża gruntowego, podbudowy czy nawierzchnie kruszywowe (fot. 1 i 2). Dopuszcza się stosowanie mieszanek o kontrolowanym składzie, klasyfikowanych jako [7]: a) mieszanka z betonu przekruszonego, b) mieszanka z przekruszonego muru, c) mieszanka z przekruszonego betonu i muru, d) przekruszone ma...
Szybka droga do bezpieczeństwa
Dodatkowe oznakowanie i pasy ruchu Nie wszystkie znaki drogowe wynikają bezpośrednio z przepisów. Często spotyka się oznaczenie numeru drogi na pasie, po którym porusza się kierowca. Jest to forma uzupełniająca, umieszczona na pasie, który rzeczywiście prowadzi w kierunku wskazanym tekstem, co pomaga kierowcy w wyborze trasy lub utwierdza go w dokonanym już wyborze. W przykładzie zaprezentowanym na fot. 4 widoczne są pasy z oznaczeniami S52 oraz A4 – kierowca, zbliżając się do łącznicy, odpow...
Geokrata. Jeden produkt, wiele zastosowań
Korzyści z użycia geokraty komórkowej Tomasz Herich, prezes firmy AG Geosynthetics sp. z o.o. Artykuł doskonale podkreśla kluczowe zalety geokraty komórkowej, która stała się nieodzownym elementem współczesnego budownictwa. Jako producent z wieloletnim doświadczeniem potwierdzamy: geokrata to rewolucja w stabilizacji gruntów, łącząca trwałość HDPE z ekologiczną efektywnością. Jej uniwersalność – od dróg po hydrotechnikę – wynika z elastyczności struktury, która nie tylko zwiększa nośność, ale...
Historyczny most kolejowy w Stanach k. Nowej Soli – 6 lat po remoncie i adaptacji na ścieżkę rowerową
Opis konstrukcji Most wykonano jako konstrukcję stalową, kratownicową, z pasami równoległymi (typu N) składającą się obecnie z 14 przęseł o łącznej długości 634 m (po odbudowie w 1955 r.). Wszystkie przęsła zaprojektowano jako belki swobodnie podparte na podporach murowanych z cegły klinkierowej, wzmocnionej blokami kamiennymi przeciwko działaniu kry. Podpory posadowiono na fundamentach betonowych na głębokości od 8,66 do 10,56 m poniżej poziomu gruntu. Oparcie przęseł na podporach zrealizowa...
Metody i systemy oceny stanu eksploatacyjnego jezdni drogowych
Wzrastające natężenie ruchu, utrata przepustowości dróg i zmieniające się relacje przewozowe sprawiają, że ograniczenie działań do samego utrzymania infrastruktury staje się niewystarczające. Konieczna jest rozbudowa sieci drogowej obejmująca poszerzenia nawierzchni, budowę dodatkowych pasów ruchu i likwidację skrzyżowań jednopoziomowych. W wielu przypadkach zachodzi potrzeba realizacji nowych tras, szczególnie dróg szybkiego ruchu. Budowa nowych odcinków dróg, obejść miejscowości i przełożeń...
Przygotowanie i wykonanie robót ziemnych oraz nawierzchniowych w budownictwie drogowym
Do produkcji mieszanek kruszywowych stosuje się różnorodne materiały, takie jak kruszywa naturalne, kruszywa łamane, żużle wielkopiecowe oraz ich mieszanki. Nowe regulacje pozwalają również na użycie surowców odpadowych, takich jak żużle hutnicze, łupki górnicze czy materiały z recyklingu, jak kruszywo betonowe i ceramika. Kluczową cechą dobrego kruszywa jest jego odpowiednie uziarnienie i właściwości mechaniczne. Aby uzyskać optymalne zagęszczenie, mieszanki powinny charakteryzować się ciągł...
Kalendarium
Relacje

Bezpieczeństwo ruchu drogowego w praktyce – Śląska Konferencja BRD 2025
12–13 maja 2025 r. w Katowicach odbyła się Śląska Konferencja BRD, poświęcona praktycznym...

III Kongres Projektantów i Inżynierów
10 kwietnia 2025 r. w Centrum Konferencyjnym Centrum Nauki Kopernik w Warszawie odbył się...

IV Forum Dni Asfaltu
24–26 marca 2025 roku w Nałęczowie odbyło się IV Forum Dni Asfaltu, organizowane przez Po...

NOVDROG’25
10-11 kwietnia 2025 r. w malowniczych Niepołomicach odbyła się VII Ogólnopolska Konferenc...