Co w nauce piszczy? Kruszywa w świetle publikacji w kraju i na świecie

W artykule dokonano analizy ilościowo-jakościowej artykułów naukowych dotyczących kruszyw mineralnych w kraju i na świecie. W tym celu została wykonana analiza bibliometryczna publikacji naukowych dotyczących kruszyw mineralnych, zamieszczonych w bazie Web of Science (www.webof­science.com) (WoS). Dokonano kwerendy bazy WoS, a kryterium wyszukiwania była fraza „kruszywa mineralne” (mineral AND aggregates). W wyniku otrzymano 18 231 rekordów/publikacji (stan na 30.06.2023 r.).

Kruszywo jest surowcem o największym wolumenie produkcji na świecie, który wynosi według różnych szacunków około 40 mld ton rocznie. Zasoby kruszyw w ujęciu geograficznym charakteryzują się dużym rozproszeniem i można zaryzykować stwierdzenie, że z niewielkimi wyjątkami praktycznie każdy kraj na świecie posiada własne większe lub mniejsze zasoby tego surowca. Najwięcej kruszyw produkowanych jest w Azji (65%), z czego około 37% przypada na Chiny, 12% na Indie, 4% na kraje Bliskiego Wschodu i 12% na pozostałe kraje azjatyckie. Europie przypada 9% światowej produkcji, a Afryce 8%. Ameryka Północna także odpowiada za 8% światowej produkcji kruszyw, z czego ³/₄ – czyli 6% światowej produkcji – przypada na Stany Zjednoczone. Na kolejnych miejscach znajduje się Ameryka Południowa (6% światowej produkcji) oraz Australia i Oceania (4%) [2]. W Polsce produkuje się około 80 mln ton kruszyw łamanych, 50-60 mln ton żwirów i 100-110 mln ton piasków, co łącznie stanowi około 0,6% światowej produkcji. Zrozumiała jest zatem powstająca co roku duża liczba publikacji naukowych z tej tematyki.

Szerokie spektrum wykorzystania przemysłowego kruszyw powoduje, że jest to surowiec o istotnej roli i wpływie na rozwój wielu kluczowych branż w kraju. Nie bez znaczenia są także problemy związane ze stopniowym wyczerpywaniem się złóż, wyższymi kosztami produkcji k...